Commissie Monumentenzorg geschokt: “Pijnlijke klap voor Surinaams erfgoed”

door

De Commissie Monumentenzorg is diep geschokt door de verwoestende brand die vandaag een deel van de historische binnenstad van Paramaribo in de as heeft gelegd. Bij de brand gingen vier panden verloren aan de Henck Arronstraat, waarvan drie een officiële monumentenstatus hadden: nummers 36, 38 en 42. Deze panden waren meer dan slechts bouwwerken van hout – ze vormden tastbare dragers van het Surinaamse erfgoed, verweven met onze geschiedenis, identiteit en culturele continuïteit.
Pand nummer 38, daterend uit de 18e eeuw, was een van de meest karakteristieke monumentale woonhuizen in Paramaribo. Met zijn hoge stoep, grote achterkelders en rijke uitvoering, belichaamde het de bouwstijl van een voorbije tijd.
Ook pand nummer 42, met zijn opvallende torentje, had een beeldbepalende functie in het straatbeeld en stamde uit de 19e eeuw. Pand nummer 36 was recent nog gerestaureerd in 2005 en vormde een belangrijk onderdeel van de monumentale eenheid in deze straat.
Hoewel pand nummer 40 geen monumentenstatus had, vertegenwoordigde het wél erfgoedwaarde. Gebouwd rond 1920 en jarenlang de thuisbasis van de Chyco Supermarkt, getuigde het van een architectuurstijl die kenmerkend is voor die periode. De familie Li, die sinds 1955 de supermarkt runde, had concrete plannen om het pand te restaureren.
De Commissie zal op korte termijn een inspectie uitvoeren om de schade nauwkeurig in kaart te brengen. Daarbij wordt gekeken naar mogelijkheden voor herbouw – in originele stijl waar mogelijk, of als reconstructie met moderne technieken indien nodig. Positief is dat van de meeste panden originele bouwtekeningen aanwezig zijn in het archief, en dat enkele van de panden verzekerd waren tegen brand.
De brand legt pijnlijk bloot hoe kwetsbaar ons cultureel erfgoed is. De binnenstad van Paramaribo, opgenomen op de Unesco Werelderfgoedlijst, is een unieke getuigenis van eeuwenlange architectuur, diversiteit en veerkracht. Het verlies van drie monumentale panden betekent het wegvallen van een belangrijk hoofdstuk uit dat verhaal.
De Commissie Monumentenzorg spreekt van een ernstige tegenslag voor het Surinaams erfgoed. Dit tragische incident benadrukt de noodzaak van structurele bescherming, brandpreventie en bewustwording. Laten wij deze gebeurtenis aangrijpen als een wake-upcall om niet alleen te rouwen om wat verloren is, maar vooral te handelen ten behoeve van wat nog behouden kan worden.