Column: Zes in een wankele boot de onstuimige soela’s op

door

De voorzitters van de zes partijen brengen een heildronk uit op de samenwerking. (Foto’s: Ranu Abhelakh)

De stemmen zijn geteld, de koek verdeeld, de maskers afgeworpen. Wat resteert, is een politiek landschap vol barsten, broze beloftes en opportunistische allianties. Met een marginale 1 zetel meer is de NDP volgens de voorlopige uitslag de grote winnaar met Jenny Simons, die zich opmaakt om als eerste vrouwelijke president de geschiedenisboeken in te gaan. Een historische mijlpaal – ondanks de interne spanningen en persoonlijke aanvallen die zij binnen haar eigen gelederen heeft moeten doorstaan.De VHP, in 2020 met vlag en wimpel aan de macht gekomen, is hard afgestraft. De partij verloor niet alleen fors in stemmen, maar ook haar moreel krediet. Wat begon als een reddingsmissie veranderde in een bewind gekenmerkt door IMF-dictaten, corruptieschandalen, nepotisme en een verlammend gebrek aan empathie. President Santokhi trok zich terug in een ivoren toren en verloor het zicht op de realiteit van het dagelijkse leven. Een paar maanden vóór de verkiezingen wakker worden en alsnog het volk proberen te paaien, bleek te laat. Ondanks dat hij als lijsttrekker de meeste stemmen behaalde, viel zijn partij als geheel door de mand. De VHP gaf een masterclass in bestuurlijke arrogantie en vriendjespolitiek. Interne eenheid ontbrak; individuele kandidaten voerden peperdure campagnes, op eigen houtje en zonder gezamenlijke visie. De NPS – ooit betrouwbare coalitiepartner – stapte voortijdig uit de samenwerking. De littekens van de bejegening tijdens regering-Santokhi zijn te vers om nu plots weer de handen ineen te slaan. Toch slaagde de partij er niet in het electoraat te overtuigen. Sterker nog: het stemmenaantal daalde. De partij bleef steken op dezelfde zes zetels, gebaseerd op het landelijke systeem van 2020. De aansluiting met de samenleving lijkt nog steeds zoek.De ABOP stelde zichzelf het doel van 100.000 stemmen, maar haalde niet eens een derde. Ondanks een lichte stijging ten opzichte van 2020 is de teleurstelling groot. De ‘nieuwe bewegingen’ waarmee de partij zich omringde, bleken vooral kostbare façadepolitiek: veel geld, weinig stemmen, nul impact.A20, DOE, PRO en HVB waren in 2020 apart de verkiezingen ingegaan. HVB staat in 2025 op de lijst van de NDP. DOE en PRO staan op de lijst van A20 tijdens de afgelopen verkiezingen. De Pertjajah Luhur kreeg de klap nog harder. Hoewel ze twee zetels binnensleepte – goed voor twee ministeries – liep haar traditionele achterban massaal over naar individuen binnen met name de VHP. De HVB, in een soort stille fusie met de NDP, haalde net 2.446 stemmen. Politiek gezien is dat niet eens een halve zetel waard.De A20-combinatie – gevormd door PRO, DOE en A20 – slaagde er niet in om enige overtuiging of frisheid te brengen. Geen breed draagvlak, en vooral: geen stemmen. De BEP werkte in de luwte, en met succes. Een zeldzaam voorbeeld van minder praten en toch stemmen winnen.NDP voorzitter Jenny Simons geflankeerd door NPS-topman Gregory Rusland en ABOP-leider tevens vicepresident Ronnie Brunswijk. Zes partijen hebben intussen een coalitie gesmeed. Niet op basis van vertrouwen, principes of gedeelde doelen en helemaal niet op basis van ideologie of de paarse ethische code, maar puur op basis van zetelrekenkunde. Suriname krijgt een coalitie zonder ruggengraat. Een politieke constructie van compromissen, ego’s en belangen. De liefdesverklaringen bij het ondertekenen van het regeerakkoord zijn niet meer dan toneel. Iedereen weet: deze boot vertrekt richting stroomversnelling, gebaseerd op sentiment en niet op ratio van een stabiel vaartuig dat vertrouwen wekt nationaal en internationaal. Voor de partijen die geen enkele zetel haalden – OPTSU, DA’91, DNL, APP, VLS, DUS en PVC – is het tijd voor een grondige reflectie. Wat voegen ze werkelijk toe aan het politieke speelveld? Het volk verdient meer dan symbolische hobbyprojecten en strelen van ego’s. De waarborgsommen – samen goed voor SRD 3,6 miljoen – kunnen nu gebruikt worden voor structurele versterking van het kiesproces.Deze verkiezingen hebben pijnlijk blootgelegd wat we eigenlijk al wisten: Suriname heeft gestemd, maar er wordt een regering gevormd op basis van politiek opportunisme en sentimenten die niet consistent zijn. Aankomende president Jenny Simons zal elke druppel kracht, elke gram wijsheid en elk sprankje hoop nodig hebben om deze wankele boot door de politieke skwala’s te loodsen. Richting 2030. Niet met retoriek, maar met moed en daadkracht.Nita Ramcharan