Column: Kamala Harris, na het debat

door

Direct na het verkiezingsdebat tussen de presidentskandidaten Kamala Harris en Donald Trump op 10 september 2024 heeft CNN een peiling gehouden. 63% van de ondervraagden wees Harris als winnaar aan, terwijl 37% vond dat Trump de winnaar was. Een verzoek om nog een debat tussen Harris en Trump werd door Trump van de hand gewezen met als argument dat in enkele staten reeds de early voting begonnen is. Maar op 10 oktober 2016, toen Trump in een TV-debat ging met Hillary Clinton was in enkele staten in de VS de early voting ook reeds begonnen. Het zou mij niet verbazen als de werkelijk rede voor Trump’s weigering is de intellectuele en orale kwaliteiten van Kamala Harris.

Bij het beoordelen van het presidentieel debat zijn er personen die slechts letten op de prompte beantwoording van aan de kandidaten gestelde vragen. Zij gaan eraan voorbij dat het debat meer bedoeld is om nader kennis te maken met de denkrichting van de kandidaten. Welk beleid – middels het presenteren van een verkiezingsprogramma – zijn de kandidaten voornemens te voeren en wat is de maatschappelijke betrokkenheid van die kandidaten, nationaal zowel internationaal. Voor het overige geldt wat reeds eeuwen geleden neergepend is door Niccolò Machiavelli: De indruk die de kandidaten maken op het volk (lees: de kiezer).

Het presidentschap is een instituut. Na gekozen te zijn zal de president van de VS door tal van deskundigen worden bijgestaan. De richting van het beleid echter wordt door de president bepaald, al dan niet in samenspraak met de partijcoryfeeën.Sinds de kandidaatstelling van Kamala Harris is de steeds groter wordende voorsprong van de Republikeinse kandidaat – bij de polls  -weggeëbd. Kamala Harris is een ware game changer gebleken.  Vele ‘undecided voters’ die nu eindelijk een keuze maken kiezen voor Kamala Harris. In het debat met Trump deed Harris veranderingen in de harten van de kijkers vergezeld gaan met bancair transacties  hunnerzijds. Binnen 24 uur na het debat was de kas van Harris haar campagne US$ 47 miljoen rijker. Dit bedrag was door 600 000 individuele donors bijeengebracht. 

Het grootste succes was echter dat direct na het debat niemand minder dan de meest populaire popster van het moment Taylor Swift aangaf op Kamala Harris te zullen stemmen. Swift hield het echter niet slechts daarbij. Overeenkomstig de wijze les van Barack Obama riep ze haar fans op om zich te registeren of hun gegevens op de kiezerslijsten te verifiëren. 2 x 24 uur later waren 52.222 Amerikanen meer geregistreerd dan daarvoor en hadden 144.243 hun gegevens geverifieerd. Hoe zeer de keuze van Taylor Swift Donald Trump heeft gekwetst liet hij op kinderachtige wijze blijken middels de tweet: “I hate Taylor Swift!”.

Er zijn formele regels om tot president van de VS gekozen te worden. Men moet de leeftijd van 35 jaar hebben bereikt, de afgelopen 14 jaar onafgebroken in de VS hebben gewoond, maar belangrijker is dat men in de Verenigde Staten van Amerika geboren moet zijn. Dit staat althans in de Grondwet.Er zijn echter talrijke ongeschreven regels, waarvan door de jaren heen 3 steeds hebben geprevaleerd. Men moest: man, wit en protestants zijn. In 1960 was John F. Kennedy de eerste Rooms-Katholiek die tot president van de VS werd gekozen. Ronald Reagan was de eerste president die gescheiden was. De grootste doorbraak bracht natuurlijk Barack Obama. Indien Kamala Harris wordt gekozen zal zij die plaats van Obama overnemen.

Van de meeste staten van de VS is het min of meer duidelijk welke partijen daar de meerderheid zullen behalen, aangezien deze reeds decennia op de republikeinse, de democratische partij of op een third party stemmen. Belangrijk is om in de gaten te houden wat in de zogenaamde swing states dan wel battleground states gebeurt. Deze zijn bij deze verkiezingen: Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania en Wisconsin. In Arizona als grensstaat met Mexico is de stroom van immigranten een groot probleem, maar ook het abortusvraagstuk maakt vele tongen los. Michigan heeft de grootste Amerikaans-Arabische populatie. De relatie VS – Israël is daar dus een brandend vraagstuk. En zo heeft elk van de swing states haar eigen prioriteiten waar de presidentskandidaten gedegen rekening mee moeten houden en gepast `antwoord op moeten geven.

Het is dus belangrijk na te gaan wat de belangrijkste vraagstukken in de swing states zijn en hoe deze behandeld worden door de twee kandidaten. Belangrijker is te weten dat het op 5 november en daarvoor niet alleen gaat om het kiezen van de president van de VS. Vele andere publieke functionarissen als congresleden, gouverneurs, burgemeesters, chefs van de politie etc. worden op die dag ook gekozen.

Hoewel de kansen voor Kamala Harris er nog steeds heel gunstig uitzien weten wij het nooit met een tegenspeler, die niet graag verliest en dat ook laat blijken. We weten niet welke middelen hij nog wil inzetten. Waakzaamheid blijft daarom geboden.

Hans Breeveld