Column: Borrelpraat no. 863

“Meester Boksteen presenteerde zijn verkiezingscalculaties onlangs tijdens een lezing aan de NPS.”“Maar hij deed geen prognose hoeveel zetels elke partij zal halen.” “Gelukkig deed hij dat niet, maar hij gaf wel aan hoeveel de districten elk binnen het landelijk EV-stelsel kunnen halen en dat is een interessante insteek.”“Klopt. Zijn eerste belangrijke constatering is dat alle ‘oude’ kiesdistricten minder zetels zullen halen bij het nieuwe kiesstelsel, behalve Paramaribo en Wanica. Die gaan er juist op vooruit.”“Klopt, vooral Wanica. Die gaat van 7 naar 12 of 13 zetels. Dan volgt Paramaribo: die gaat van 17 naar 20 of zelfs 21 zetels.”“Dus samen brengen Paramaribo en Wanica in het nieuwe systeem 33 tot 34 zetels op, twee derde van het totale aantal zetels, kan je zeggen.”“Maar in dit gebied woont dan ook iets meer dan 65% van de Surinaamse bevolking.”“Oke, maar intussen is de lijst van de Oranje partij goedgekeurd, zonder tegenlijst. O, wat een eenheid, wat een democratie straalt dat uit.”“De eerste tien op die lijst zijn zonder slag of stoot al DNA-lid, zoals ook de eerste zes op de lijst van de Groene partij.” “En de eerste tien op de paarse lijst, de eerste vijf op de lijst van de Gele partij, de twee roden van de Roodwitten. Dus zowat twee derde van de DNA-leden zijn al in feite nu al gekozen. O, wat een ‘geheim’ en super voorspelbaar verkiezingssysteem hebben we.”“Dat komt omdat er nog steeds het systeem van lijstvolgorde bij de toewijzing van de zetels wordt gehanteerd en niet het systeem van stemvolgorde.”“Maar vele partijen dienen DNA-kandidatenlijsten in met 51 namen, dan worden daar een, twee, vijf of tien tot hooguit 15 van gekozen. De rest staat er dus bij als mooi-mooi, als spek en bonen.”“Echt niet. Al die tientallen kandidaten fungeren vooral als stemmentrekker voor die lijst.”“Maar dat komt alleen maar de bovensten op die lijst ten goede.“Ik snap hier geen ene mallemoer van. Volgens mij had meester Lothar dat van lijstvolgorde en stemvolgorde al een keertje uitgelegd, maar het leek allemaal zo ingewikkeld in elkaar gezet te zijn. Waarom eigenlijk? Alleen ingewijden snappen het.”“Beste broeder, waarom denk je, wordt het aan de doktoren geleerd om op hun recepten zo onduidelijk en onverstaanbaar mogelijk te schrijven? Alleen de apotheker wordt daar wijs uit.”“Dat doet de dokter volgens mij om te voorkomen dat Jan en alleman kan lezen wat daar staat en aan zelfmedicatie of zoiets kan gaan doen.”“Goed zo, ze doen dat dus om hun beroep, dus hun vaktechnische belangen te beschermen. Zo ook met wetten. Alleen gestudeerden, dus ingewijden, worden geacht die te begrijpen en te gebruiken.” “En als een paar van die bovenste groep op de kandidatenlijst minister worden, schuiven een paar naar boven.” “Je zegt zelf: een paar. En ik vind ook dat bij wet verboden moet worden?”“Wat precies?”“Dat gekozen DNA-leden opschuiven naar minister, VeePee of zelfs president. Of je stelt je kandidaat als DNA lid, of niet. Dan zeg je aan je kiezers dat je bij stemmenwinst gaat voor minister, VeePee of President. Maar je kan een pur politiek belang en je eigen belang niet zo dienen door op twee walletjes te gokken.”“Klopt. Dat is toch een vorm van kiezersbedrog?”“Is dat iets nieuws in onze politiek?”“Nu is het heel gewoon dat gekozen DNA-leden voorgedragen en gekozen worden tot president en VeePee. Waar zie dan die scheiding der machten?”“Die is er dus niet, vandaar dat ongebreideld geknoei met vooral landsmiddelen. Dus ook dit ding moet bij de volgende regeerperiode bij wet of presidentieel decreet, meteen verboden en afgekondigd worden: politieke ambtsdragers, dus toppers van politieke partijen, mogen niet tegelijk president, VeePee of minister/onderminister van staat zijn.”“Ha, ha, broeder, Wat voor spul drink je? Je droomt, zweeft en vliegt in ijle luchten. Ik lach hier toch zo om. Welke president gaat zijn eigen macht nog erbij bij decreet beperken? Geen enkele! Ze dromen allemaal van die macht, ja, van die dictatoriale macht die ze in feite bij wet krijgen.”“Nou, een niet-politieke topper die president wordt, die zal die macht wel gaan beperken, denk ik.”“Tell me: hoe ga je een niet-politieke topper met twee derde meerderheid in DNA gekozen laten worden.”“Als de bestaande politieke partijen het niet eens kunnen worden over wie zij als president en VeePee voordragen. Het gaat een gehaal en getrek in achterkamertjes en via de telefoon worden, waarbij er flink met koffertjes propvol US dollars zal worden geschoven.” “Nou, het is best mogelijk dat een anti-VHP-coalitie twee derde meerderheid kan vormen, vooral als de VHP terugvalt naar 15 zetels, wat zeer wel mogelijk is en wat hun eigen schuld zal zijn.”“Oke, stel dat dat gebeurt. Dan zal die coalitie gevormd moeten worden met NDP, NPS, ABOP, samen goed voor 29 tot 30 zetels. Aangevuld door PL, A-20/Doe en BEP, dan kom je op denk ik op 35 zetels, die twee derde meerderheid.”“Dat kan toch?”“Zeer zeker, maar laat zo een stel bij elkaar geharkte en machtsgeile politici zonder geruzie a la OPTSU, de twee machtigste posities van staat voordragen.”“Daar zeg je wat. Oke, Tante Jenny pres. Maar dan breekt een gevecht los om de post van VeePee in dit voorbeeld tussen de ABOP en de NPS.”“En Lonnie …

...