Collectieve waanzin: Waarom Suriname haar psychosociale realiteit onder ogen moet zien

door

Inleiding

In Suriname, waar de goudkoorts dorpen verscheurt, corruptie als ‘handig zakendoen’ wordt verheerlijkt en politieke beloften vaker breken dan ze houden, is de grens tussen individuele waanvoorstellingen en collectieve ontkenning flinterdun. Psychologen diagnosticeren een persoon met waanstoornissen, maar wat noemen we een samenleving die collectief wegkijkt van haar problemen? Een expertanalyse van Suriname’s psychosociale realiteit – met harde voorbeelden.

1. De Goudkoorts-psychose: Vernietiging als normaal beschouwd

In het binnenland graven illegale mijnwerkers het landschap om, vergiftigen kwik de rivieren, en worden inheemse gemeenschappen verdreven. Toch viert de overheid deze sector als ‘economische groei’. “Het is collectieve cognitieve dissonantie”, zegt dr. Radjesh , klinisch psycholoog. “We weten dat dit op termijn desastreus is, maar we doen alsof het onvermijdelijk is. Alsof we geen keuze hebben.”

Voorbeeld: In gebieden worden kinderen geboren met neurologische afwijkingen door kwikvergiftiging. Toch blijft de overheid investeren in goudconcessies, terwijl gezondheidszorg achteruit holt.

2. Corruptie als ‘cultuur’: Pathologisch normaal

Suriname’s corruptie is zo genormaliseerd dat het een sociaal symptoom is geworden. “Wanneer fraude zo ingebakken zit dat mensen het ‘handigheid’ noemen, spreken we van een pathologische maatschappij”. aldus socioloog Vanessa.

Voorbeeld: Een ambtenaar die een ‘toeslag’ vraagt voor een paspoort wordt niet meer als dief gezien, maar als iemand die ‘zijn kans grijpt’. Intussen stijgen de kosten van leven, maar de collectieve verontwaardiging blijft uit.

3. Politieke waanideeën: De belofte-industrie

Elke verkiezingscyclus herhaalt zich hetzelfde patroon: grootse beloften (stabiele SRD, betere ziekenhuizen, banen), gevolgd door teleurstelling. Toch blijven kiezers hoop vestigen op dezelfde partijen. “Dit is geen politiek falen meer, maar een massale zelfbedrog”, zegt politiek analist Ruben .

Voorbeeld: In 2020 beloofde regering-X ‘geen nieuwe belastingen’. Binnen een jaar kwamen er vijf nieuwe heffingen. Toch blijft dezelfde partij populair.

4. De vlucht in spiritualiteit: Mystiek als copingmechanisme

Terwijl de economie krimpt, groeien esoterische ‘guru’s’ en wonderpredikers. “Mensen zoeken magische oplossingen voor reële problemen”, zegt psychiater Maureen . “Waanzin wordt verkocht als hoop.”

Voorbeeld: Iemand  in Paramaribo verkocht ‘zegenwater’ tegen armoede voor SRD 500 per fles – honderden kwamen.

Intussen sluiten echte klinieken door geldgebrek.

Conclusie: Een gezamenlijke therapie

Totdat Suriname erkent dat haar ‘normaliteit’ vaak gestoord is, verandert er niets. “We moeten collectief in de spiegel kijken”, zegt dr. Radjesh.

“Anders blijven we een samenleving die haar eigen ondergang financiert – terwijl we doen alsof het feest is.”