Buitenlandse kritiek doet Israëlische regering weinig

door

Langzaam maar zeker beginnen westerse landen hun geduld met Israël te verliezen. Zo zijn steeds meer regeringen van plan om de Palestijnse staat te erkennen. En zelfs Duitsland – dat Israël altijd verdedigt – wil geen wapens meer leveren die in Gaza gebruikt kunnen worden.
In Nederland speelt de kwestie ook volop. Demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken, naar eigen zeggen een “vriend van Israël”, bepleitte maatregelen tegen Israël vanwege het geweld in Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever. Toen hij daarvoor niet genoeg steun kreeg van zijn coalitiepartners, besloot hij af te treden, met zijn NSC-collega’s in zijn kielzog.
‘Zorgwekkend’
Dat is ook in Israël nieuws. Tegen de zender Kanaal 12 zegt de afgetreden Veldkamp dat de regering van premier Netanyahu in de ogen van de wereld zijn legitimiteit heeft verloren. De journalist die hem interviewde, Tomer Almogor, noemt dat zorgwekkend. “Het is het klassieke voorbeeld van hoe Israël de steun van politici verliest die eerder positief tegenover Israël stonden.”
Toch lijkt de Israëlische regering zich weinig aan te trekken van de aanzwellende buitenlandse kritiek. Netanyahu kiest juist voor de tegenaanval. Zo noemde hij premier Albanese van Australië “een zwakke leider die Israël verraadt”, omdat hij de Palestijnse staat wil erkennen. Toen de Franse president Macron dat ook aankondigde, zei Netanyahu dat Macron “het antisemitische vuur in Frankrijk aanwakkert”. Israël zou nu overwegen om het Franse consulaat in Jeruzalem te sluiten.
Niet begrepen
Eran Etzion, een voormalige hoge adviseur van de Israëlische regering, herkent dat beeld. “De huidige regering wil niet naar vrienden luisteren. Ze voelen zich aangevallen en dat is vanuit hun perspectief ook begrijpelijk.”
De regering heeft volgens Etzion slechts de steun van een minderheid van het land. “20 tot 30 procent van de bevolking boeit het niet wat de wereld denkt. Veel van hen geloven in Joodse superioriteit in de theologische en nationalistische zin van het woord. Maar zij zijn niet de meerderheid van de Israëliërs.”
In het algemeen, stelt Etzion, voelen de meeste Israëliërs zich niet begrepen door de buitenwereld. “Zowat elke Israëliër kampt met trauma’s en die zijn nog niet verwerkt”, zegt hij. “Daardoor is er heel weinig begrip voor kritiek. Sinds 7 oktober verdedigen we ons, maar de halve wereld heeft het over genocide en oorlogsmisdaden.” Daar komt bij dat de meeste Israëliërs door de regering en de meeste media ‘afgeschermd’ worden van wat er in Gaza gebeurt, zegt Etzion.
Liberale democratie als bedreiging
Ondanks alle kritiek zijn er ook nog landen die Israël wel blijven steunen, met de Verenigde Staten voorop. De regering van president Trump is ook ideologisch nauw verbonden met de Israëlische regering. Etzion: “Deze regering ziet de liberale democratie als een bedreiging. Zo zien ze bijvoorbeeld de Hongaarse premier Orbán als een vriend.”
Wat daar nog bij komt: ondanks alle harde woorden uit het Westen zijn er nog weinig concrete maatregelen tegen Israël. Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Canada verklaarden in mei dat Israël zijn militaire operaties in Gaza moest staken en hulpgoederen moest toelaten. Als Israël dat niet zou doen kondigden de landen “verdere concrete maatregelen” aan. Maar behalve het vooral symbolische dreigement om de Palestijnse staat te erkennen is er van concrete maatregelen nog weinig vernomen.
Ook niet van de Nederlandse regering, of wat daar nog van over is. En niet van de Europese Unie. Die kwam vorige maand nog bij elkaar om maatregelen te bespreken. Maar er was geen vereiste meerderheid om het handelsverdrag met Israël op te zeggen.