Bij presentatie over kansen en bedreigingen olie en gassector:‘De Wet Local Content moet nù’

door

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

“U mag het opschrijven, als we zo doorgaan in Suriname zullen ondanks de olie-inkomsten arme mensen armer worden. En de rijken steenrijk. En dat gaat gebeuren in de komende vier tot vijf jaar.” Aan het woord is Wilgo Bilkerdijk die tot voor kort voorzitter was van de Associatie van Surinaamse Fabrikanten, Asfa. Bilkerdijk is al twintig jaar ondernemer en is al vier jaar intensief bezig met het vraagstuk: hoe kunnen de olie-inkomsten een voordeel bieden voor een land als Suriname en zijn burgers.ADVERTISEMENT

De krant  sprak met Bilkerdijk, naar aanleiding van een presentatie ‘Onze olie, onze toekomst, the time to act is now’, georganiseerd door de Progressieve Arbeiders en Landbouwers Unie (Palu), die onderdeel is van de politieke combinatie Optsu. De rode draad door de discussieavond in het Lalla Rookhgebouw vorige week was dat Suriname drastische maatregelen moet treffen om te voorkomen dat het land juist armer wordt door de olie-inkomsten en ook dat er wel een Wet op Local Content moet zijn om de belangen van Surinamers te beschermen.

“Kijk maar hoeveel mensen er zijn op de kandidatenlijsten van politieke partijen voor DNA. Hoeveel van hen hebben werkelijk kennis van deze materie?”  Wilgo Bilkerdijk

Leven duurder

Paluvoorzitter-Jim Hok, gaf enkele praktische voorbeelden over hoe die armoede eruit kan zien. “Stel dat je nu een huis huurt voor 200 US dollar. Er gaan steeds meer mensen bijkomen in het land die ook kansen zien in de offshore olie en er is niet daarop geanticipeerd door meer te bouwen. Dus er is veel vraag naar huizen en jouw huisbaas ziet zijn kans schoon om daar zijn voordeel uit te halen. Die verhoogt de huur naar 400 US dollar.” De vorige huurder heeft daardoor plotseling tweemaal zoveel uitgaven en moet misschien zelfs verhuizen door deze nieuwe situatie.

“Een eenvoudig voorbeeld, maar bedenk je dat dit zich in heel veel sectoren zal voltrekken. Snap je dat het leven veel duurder zal worden?”, klonk Hok bezorgd. Hij wees erop dat er heel veel geld het land binnen zal komen door de olie- en gassector. Dat zal heel veel mensen trekken. “Stel dat we de capaciteit van onze nutsvoorzieningen moeten delen met tweemaal zoveel mensen. Denk je dat het land het aankan”, ging Hok verder met het doemscenario.

Wet én beleid

Om er toch voor te kunnen zorgen dat de lokale ondernemers voorbereid kunnen worden om toch diensten te kunnen aanbieden aan de olie- en gassector vindt zowel Hok als Bilkerdijk dat er sprake moet zijn van een ‘Wet Local Content’. “En dat heeft echt haast”, vindt Bilkerdijk. Vanwege de urgentie van de zaak hadden Asfa en de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven drie jaar terug al een beleidsdocument met aanbevelingen aan de regering gegeven. “Dus we stonden niet gewoon iets te roepen. We hebben echt geholpen. Eerst dachten we: ze zijn er pas, ze moeten zich er nog in verdiepen. Maar de realiteit is dat er vrijwel niets mee is gebeurd. Er is wel een local content board ingesteld, maar niet met ter zake deskundigen. Dus er is niet veel komen uitrollen”, zegt Bilkerdijk.

Zo een wet kan niet op zichzelf staan, zegt hij. “Het is een heel proces waarbij intensieven consultaties nodig zijn met allerlei groepen en wetgeving moet worden aangepast. Daarnaast moeten onze instituten versterkt worden. Er is dringend capaciteit nodig en dan pas kunnen we echt de Wet Local Content laten leven. Maar niet eens de consultaties zijn begonnen. Dit baart mij ernstig zorgen”, klinkt Bilkerdijk bezorgd. Iets wat de wetgeving bijvoorbeeld zou kunnen regelen is dat de multinationals waarmee we in zee gaan een bepaalde verplichting kunnen hebben voor het opzetten van trainingscentra voor de mensen die aanverwante diensten zouden moeten leveren aan de sector.

Transparantie

Een ander heikel punt was de gedeeltelijke geheimhouding van de Project Sharing Agreement  (PSA) met TotalEnergies. “Dat is een groot probleem, want transparantie is noodzaak. Is die werkelijk zo slecht dat ze niet gedeeld kan worden? Ik weet dat bedrijven een Non-Disclosure Agreement tekenen met dit soort oliemaatschappijen, maar ze missen dan de kans om de publieke opinie dan mee te krijgen. En natuurlijk gaan geen 500.000 mensen meekijken, maar de mensen die er wel wat van snappen moeten het kunnen analyseren”, vindt Bilkerdijk.

Palu presenteert zich als de enige politieke partij die werkelijk heeft nagedacht over de ontwikkelingen met betrekking tot de offshore oliesector en ook informatie deelt met het volk. “Het is namelijk geen Palu-zaak. Het is een nationale zaak.” Bilkerdijk is het daarmee eens. Volgens hem worden de visies van de politieke partijen misschien wel in kleine kamers besproken, maar niet met het electoraat. “En kijk maar hoeveel mensen er zijn op de kandidatenlijsten van …