BESCHOUWING —Suriname wordt afgetroefd door Guyana

door

Suriname wordt volledig afgetroefd door buurland Guyana dat – mede aangejaagd door de olie-exploratie – momenteel haast ongekende ontwikkelingen doormaakt. Enerzijds is het logisch dat Suriname daar (nog) bij achterblijft, aan de andere kant worden door gebrek aan visie en beleid veel kansen gemist.

Tekst Armand SnijdersADVERTISEMENT

Beeld dWT archief & Pegasushotelguyana.com

Guyana is momenteel één van de snelst groeiende economieën van de wereld, zo niet dé snelst groeiende. Volgens de organisatie Foreign Affairs Insights & Review (Fair) is het land, dat tien jaar geleden nog als straatarm bekend stond, inmiddels het rijkste land van het Zuid-Amerikaanse continent, met een gemiddeld jaarinkomen per hoofd van de bevolking van 20.540 US dollar, volgens cijfers uit 2024. De olie-inkomsten tot nu toe, in combinatie met een enigszins stabiele regering en een uitnodigend investeringsklimaat, hebben het land in de vaart der volkeren gebracht.

“Suriname is momenteel het op twee na armste land op het Zuid-Amerikaanse continent, terwijl het in 1975 tot de rijkste landen behoorde”

Suriname heeft die olie-inkomsten nog niet, maar verheugt zich wel op de rijkdommen die het zwarte goud moet gaan opleveren. Echter, al die andere factoren die het Guyanese verhaal tot een succes maken, zijn in Suriname nog niet of onvoldoende aanwezig.

Onvoldoende beleid ontwikkeld

De regering was de afgelopen vijf jaar allesbehalve stabiel met coalitiepartners die elkaar het licht in de ogen niet gunden. Mede als gevolg daarvan is er onvoldoende beleid ontwikkeld om het land goed voor te bereiden op wat met de olie zal komen. Dat bleek al bij de coalitievorming, toen de kersverse president Chandrikapersad Santokhi weigerde een ministerie voor olie en gas op te zetten, zoals de NPS graag had gewild.

En van een uitnodigend investeringsklimaat is nog geen sprake. Er is wel iets aan regelgeving ontwikkeld, maar dat is bij lange na niet voldoende. En de regering lijkt niet bij machte de investeerders – die volgens Santokhi in 2020 in de rij zouden staan – ervan te overtuigen massaal naar Suriname te komen. Bedrijven die geld willen stoppen in projecten, maken tot nu toe vooral een pas op de plaats vanwege onduidelijke regels en de vele corruptieschandalen binnen de overheid.

Onvoordelige deals Guyana

In Guyana is het ook niet allemaal van een leien dakje gegaan en de leiders daar hebben ook onvoordelige deals gesloten, onder meer met ExxonMobil. Dat werd als een beginnersfout gezien en van aanvullende contracten zou het land meer profiteren.

Het moet worden gezegd dat Suriname daar ook zijn voordeel mee heeft gedaan en degelijke overeenkomsten met TotalEnergies heeft gesloten. Maar of die zo waterdicht zijn dat het land er ook daadwerkelijk alle beschikbare vruchten van plukt, wordt door sceptici betwijfeld.

In de marge van die olieontwikkelingen streeft Guyana op allerlei fronten Suriname voorbij. De regering heeft al jaren de mond vol van dat Suriname de luchtvaarthub van de regio moet worden. Het land zou onder meer rechtstreeks worden verbonden met Rwanda, Kenia, Colombia, Chili, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Arabische Emiraten en Turkije.

Diverse ministers zijn de wereld over gereisd om landen enthousiast te maken voor Suriname, vooralsnog met heel weinig succes. Alleen met de Colombiaanse autoriteiten is uiteindelijk een overeenkomst gesloten, maar gevlogen op het land wordt er nog niet. Fly AllWays is voornemens dit binnenkort wel via Aruba te doen.

Guyana in trek

In februari van dit jaar meldde de Communicatiedienst Suriname (CDS) dat vicepresident Ronnie Brunswijk zich hard maakt voor rechtstreekse verbindingen met Ghana en Nigeria. Het zou een kwestie van wachten zijn ‘op de nodige documenten en toestemming om een lijn te onderhouden’. Met welke maatschappij zou worden gevlogen, was onbekend. Uiteindelijk kwam ook dit plan op de stapel ‘goede voornemens’ terecht.

Tekenend was dat het grote American Airlines haar vluchten vanuit Miami naar Suriname na een jaar al stopzette, omdat die niet rendabel waren. Hierdoor zijn passagiers, die naar de Verenigde Staten willen reizen, vooral afhankelijk de onbetrouwbare SLM.

Surinamers kunnen nu dus wel van een hub gebruik maken, maar dan moeten ze eerst naar Georgetown. Want de luchtvaartwereld lijkt – vooral gelokt door de voordelen die de olie brengt – Guyana wel te hebben ontdekt en in de armen te hebben gesloten. Internationale luchtvaartmaatschappijen verdringen elkaar om daarnaartoe te mogen vliegen. Zelfs de KLM vliegt nu vanuit Amsterdam op het buurland en British Airways is ook gestart met een rechtstreekse verbinding vanuit Londen met Georgetown.

Sky Cana uit Dominica vliegt drie keer per week naar Canada, terwijl United Airlines een rechtstreekse verbinding vanuit Houston onderhoudt. De lijst is nog langer en Surinaamse beleidsmakers zullen zeker jaloers zijn op deze ontwikkelingen.

Enorme inhaalslag maken

De inhaalslag die moet worden gemaakt is enorm maar zeker niet onmogelijk. Maar dan zal een volgende regering zaken efficiënter moeten aanpakken dan tot nu toe …