BESCHOUWING — Surinaamse vrees voor Wilders bleek ongegrond

De politieke rol van populist Geert Wilders lijkt in Nederland voorlopig uitgespeeld. Na de krampachtige deelname van zijn PVV in het kabinet-Schoof, dat op een compleet fiasco is uitgelopen, dreigen de kiezers hem massaal de rug toe te keren. Ook de vrees die in Suriname aanvankelijk bestond dat zijn bepalende stempel in politiek-Den Haag de relatie tussen beide landen op scherp zou zetten, bleek ongegrond. Want Wilders was uiteindelijk een hond die niet eens blafte, laat staan bij machte was om te bijten.

Tekst Armand Snijders

Beeld AFP

Het verbaasde niemand in Nederland dat vorige maand al binnen een jaar het definitieve doek viel voor de regering van de partijloze premier Dick Schoof, die met veel moeite tot stand was gekomen met de PVV, VVD, NSC en BBB. Immers, het was een geforceerd gedrocht van totaal verschillende partijen, waardoor het niet de vraag was óf ze de vier jaar wel vol zouden maken, maar wannéér ze fataal zouden botsen.

“Het zal ook voor de Surinaamse regering een opluchting zijn dat de verwachte bekoeling van de relatie achteraf een storm in een glas Haags water was”

Vooral de eigenzinnigheid van Wilders, als leider van de grootste partij PVV, leek op voorhand garantie te zijn voor een mislukking. En dat bleek na een klein jaar ook: het asielvraagstuk werd in de ogen van Wilders niet snel genoeg opgelost, reden voor hem om de stekker uit het kabinet te trekken.

Op drijfzand gebouwd

Maar het had al veel eerder afgelopen kunnen zijn, want het verbond van de vier partijen was vooral op drijfzand gebouwd. Kibbelend en strompelend kwamen ze het eerste jaar moeizaam door. Nederlanders hielden er continu rekening mee dat ze weer naar de stembus moesten. Dat gaat nu op 29 oktober gebeuren, tot opluchting van velen. Het land is volgens velen ruim een jaar lang stil blijven staan en in een wurggreep gehouden – met name door Wilders.

‘Het Nederlandse volk wilde Geert Wilders en kreeg ook Geert Wilders’, zo was de strekking van de meeste commentaren in de media. En daar heeft het uiteindelijk flink leergeld voor betaald. Want zodra het moeilijk werd, ging diezelfde Geert Wilders er als een haas vandoor. Echter, de val van het kabinet wordt als goed nieuws voor Nederland beschouwd.

Niets voor elkaar gekregen

De regering heeft werkelijk niets voor elkaar gekregen: geen aangescherpte asielwet, geen nieuwe stikstofwet, geen strengere gokwet, geen wet die de weg vrijmaakt voor constitutionele toetsing, geen wet waarmee het kiesstelsel wordt gemoderniseerd en ga zo maar door. Gehoopt wordt dat de kiezers het betaalde leergeld bij de komende verkiezingen niet verbrassen maar benutten. En met hun stem tot uitdrukking brengen dat zij Wilders hebben leren kennen als een wegloper, die voor de eerste echte stresstest in zijn politieke carrière – het aanvaarden van een leidende rol in de coalitie – finaal is gezakt.

In Suriname hield iedereen het hart vast toen het kabinet-Schoof een klein jaar geleden aantrad, vooral door de extreme ideeën van Wilders over het koloniale verleden en de slavernij. Verwacht werd dat het de verhoudingen tussen de twee landen weer eens op scherp zou zetten, terwijl die net weer een beetje waren genormaliseerd na tien jaar Desi Bouterse als president. De radicale ideeën en de vele stuitende opmerkingen over buitenlanders – met name moslims – die Wilders in de afgelopen jaren had gedaan, lagen ook aan die weerstand ten grondslag.

Gevolgen slavernijverleden

Er werd gedacht dat onder meer moslims in Nederland – dus ook die van Surinaamse komaf – het weleens zwaar te verduren zouden kunnen krijgen. Echter, dat gebeurde niet, mede omdat ook Wilders zich heeft te houden aan wat is vastgelegd in de Nederlandse wetgeving en anders wel aan wat er staat in Europese wetten en regeltjes. In het afgelopen jaar hebben Surinamers die al jaren in Nederland wonen zonder verblijfsstatus, zelfs een legale status kunnen aanvragen. En ook alle projecten in het natraject van de excuses voor het slavernijverleden, zijn zonder stagnaties gewoon doorgegaan.

Dus alles bleef gewoon bij het oude, Suriname kreeg nauwelijks aandacht van de Haagse politiek. Hoewel PVV-parlementariër Peter van Haasen het tijdens een recente bespreking over de gevolgen van het slavernijverleden had over “een slachtofferindustrie waar te veel publiek geld naartoe gaat. Er zijn tal van bewustwordingsprojecten, adviescommissies en herdenkingsinitiatieven, terwijl het daadwerkelijke effect beperkt is”. Dat hij dat zo verwoordde, verbaasde eigenlijk niemand. Maar voor het overige laten ze de voormalige kolonie ongemoeid.

“Het Nederlandse volk wilde Geert Wilders en kreeg ook Geert Wilders. En daar heeft het uiteindelijk flink leergeld voor betaald”

Vriend Mark Rutte

Daardoor wordt de komende jaren ‘gewoon’ het restant beschikbaar gesteld van de circa zestig miljoen euro die Nederland in Suriname zou stoppen na de …

...