BESCHOUWING — Met de omstreden missives is volgens de regering niets mis

PARAMARIBO — Diverse besluiten van de regeringsraad zijn – in de vorm van zogeheten missives – de afgelopen week op straat komen te liggen nadat ze vermoedelijk via het kabinet van de president waren uitgelekt. Daarin staan recente beslissingen, die door president Chandrikapersad Santokhi zijn getekend, die de Staat vele miljoenen US dollars kosten en ook de goedkeuring van twijfelachtige contracten bevatten, waar de volgende regering voor opdraait. In de samenleving is hier veel ophef over ontstaan, maar het kabinet wuift alle bezwaren weg en maakt zich vooral druk over wíe heeft gelekt.De afgelopen dagen verschenen meerdere publicaties over uitgelekte besluiten, waaronder gunstige huurovereenkomsten, dubieuze uitgaven en personeelsbesluiten die zeer recentelijk zijn genomen door de regeringsraad. Zo vond het staatshoofd het vorige week nodig een missive te tekenen waarin is vastgelegd dat alle ministers en onderministers die minstens één jaar in zijn regering hebben gediend een dienstvoertuig van de staat mogen overnemen voor 25 procent van de getaxeerde waarde.

“Met deze gekleurde verklaring waarin volledig de kop in het zand wordt gestoken over de inhoud van de missives”

Santokhi en vicepresident Ronnie Brunswijk mogen zelfs twéé voertuigen voor weinig geld op hun naam zetten. En dat terwijl in november vorig jaar door De Nationale Assemblee een wet is aangenomen die deze vorm van zelfverrijking niet meer toestaat. Ook zal voor achtduizend US-dollar per maand een (voormalig casino)pand worden gehuurd voor het ministerie van Arbeid, Jeugdbeleid en Werkgelegenheid in Nieuw-Nickerie, terwijl dit departement notabene wordt opgesplitst door de volgende regering.

De benoeming van een dure Nederlandse consultant door het ministerie van Buitenlandse zaken, International Business en Internationale Samenwerking (Bibis) om te helpen bij het complexe vraagstuk rond het grensconflict met buurland Guyana, roept eveneens de nodige vraagtekens op. Waarom is dat niet veel eerder gebeurd? Heeft het Bibi-ministerie onder leiding van de inmiddels vertrokken minister Ramdin zich in de afgelopen vijf jaar dan niet of onvoldoende ingezet om vooruitgang in deze slepende kwestie te boeken?

Mogelijke scheve schaatsen

En zo zijn er stapels andere missives bij de media terechtgekomen die er – na verificatie dat het geen fake was – grif toe overgegaan hierover te publiceren. Het is immers haar taak om het publiek te informeren, zeker als het om gevoelige informatie gaat die grote gevolgen (kunnen) hebben voor de staatskas en waarbij mogelijke scheve schaatsen zijn gereden door bestuurders.

Bovendien zijn de besluiten genomen in een periode dat de regering moet ‘afronden’ en straks overdragen aan een nieuw team dat klaar staat om het land de komende vijf jaar te gaan leiden. Dus dan zulke ingrijpende besluiten te nemen, heeft heel veel weg van slecht bestuur.

Het kabinet van de president heeft naar aanleiding van alle commotie vrijdag een verklaring uitgebracht, waarin echter geen greintje tekst en uitleg werd gegeven over de uitgelekte beslissingen en waarom deze noodzakelijk waren. Of hoe men tot bepaalde besluiten is gekomen. Verder dan dat de zeer omstreden besluiten ‘juridisch getoetst’ zijn en er ‘drie lagen van controle” aan vooraf gaan voordat deze uiteindelijk worden genomen, komen de ambtenaren van het kabinet niet.

Ordentelijk bestuur

Daarentegen zegt het kabinet wel dat er een ‘onafhankelijk onderzoek naar het lekken van vertrouwelijke kabinetsdocumenten’ komt. Want dat schaadt ‘het ordentelijk bestuur’ en ‘lopende aanbestedingen of onderhandelingen’ kunnen verstoord worden. ‘De resultaten van dit onderzoek worden integraal aan De Nationale Assemblée aangeboden en, voor zover wettelijk mogelijk, openbaar gemaakt’, zo wordt gewaarschuwd.

Het kabinet ontkent ten stelligste dat er ‘onnodige verplichtingen worden aangegaan die het volgende kabinet zouden belasten’. Maar uit de gelekte missives blijkt echter het tegendeel. Verder wordt gesteld dat ‘een vrije pers die misstanden aankaart’ wordt gewaardeerd. Maar tegelijkertijd wordt erop vertrouwd dat ‘onderzoeksjournalistiek zorgvuldig en geverifieerd plaatsvindt’. Daarmee wordt indirect geïmpliceerd dat dit nu in onvoldoende mate gebeurt.

‘Transparantie is de zuurstof van democratisch bestuur’, schrijft het kabinet ook. Met deze gekleurde verklaring waarin volledig de kop in het zand wordt gestoken over de inhoud van de missives en namens het staatshoofd iedere verantwoordelijkheid wordt ontkend, is die transparantie echter ver te zoeken. En daarvoor is president Santokhi verantwoordelijk. Daar doet de verklaring van zijn kabinet – waarvoor hij zijn fiat heeft gegeven – niets aan af.