BESCHOUWING — Dilemma nieuwe regering: Kiezen voor China of Amerika

door

China verstevigt zijn grip op Suriname steeds meer. Maar in hoeverre dat zo blijft, zal afhangen van de nieuwe regering en of die de druk vanuit de Verenigde Staten kan weerstaan om de banden met Beijing af te bouwen. Enerzijds wil ons land de Amerikanen te vriend houden, wat een lastige klus is met het ongeleide projectiel Donald Trump die het Witte Huis bewoont, aan de andere kant kunnen we eigenlijk niet zonder de leningen en donaties uit het Verre Oosten.

Tekst Armand SnijdersBeeld CDS

Minister Riad Nurmohamed van Openbare Werken presenteerde twee weken geleden in het Chinese Macao Suriname ‘als veelbelovend land voor internationale infrastructuurinvesteringen’. Dat gebeurde tijdens het zestiende ‘International Infrastructure Investment and Construction Forum’. In zijn toespraak in het kader van het ‘China-Latin American and Caribbean Countries Infrastructure Partnership Program’ riep hij ingenieurs- en bouwbedrijven wereldwijd op om deel te nemen aan de open internationale aanbestedingen.

“Het is overigens maar de vraag of de bouw van de Corantijnbrug überhaupt nog doorgaat, want binnen de aanstaande regering is men niet al te enthousiast over dit project”

Hij zei ‘wereldwijd’ maar bedoelde in werkelijkheid Chinese ingenieurs- en bouwbedrijven, want dat waren vooral zijn toehoorders. En ook Nurmohamed weet dondersgoed dat bedrijven uit veel andere landen niet staan te springen om voor de Surinaamse overheid opdrachten uit te voeren zolang ze niet de garantie hebben dat ze al hun geld ook gaan krijgen.

Vliegtuigladingen investeerders

Dat staat weliswaar haaks op de enorm rooskleurige verhalen die vorige week klonken tijdens de jaarlijkse Surinaamse energieconferentie, waar een beeld werd geschetst dat Amerikaanse bedrijven in de rij staan om hier te investeren. Gezien de ervaringen in de afgelopen jaren waarbij de samenleving tevergeefs hele vliegtuigladingen investeerders uit met name de Verenigde Staten werden voorgeschoteld, worden deze beloftes met heel veel argwaan aangehoord.

Omdat Suriname na vijf jaar regering-Santokhi nog altijd volop in een crisis zit en platzak is, had Nurmohamed zijn zinnen bij grootschalige projecten vooral gezet op het door hem zo gejubelde Public Private Partnership (PPP) – waarbij het uitvoerende bedrijf een project ook voorfinanciert. Maar dat leverde door gebrek aan belangstelling geen succes op. En dus kan Suriname eigenlijk vrijwel alleen bij China terecht, voor wat zowel uitvoering als financiering betreft.

Brug over de Corantijn

In Macao klonken daarom de woorden van de bewindsman als muziek in de oren van de Chinese bedrijven die aanwezig waren. Ook zij hadden allang gehoord dat Suriname op de lijst van probleembetalers staat van de Chinese overheid, maar als ze opdrachten krijgen dan weten ze dat die – indirect via staatsbanken – worden gefinancierd door de regering en zij hun geld toch wel krijgen. Het is uiteindelijk de zorg van die banken om hun geld terug te krijgen.

De aanleg van een dijk bij Weg naar Zee is zo’n project. En de regering-Santokhi heeft een aanvraag ingediend voor financiering van de brug over de Corantijn. Dat was het paradepaardje van Chandrikapersad Santokhi toe hij in 2020 president werd en toen ook beloofde dat de oeververbinding in deze regeerperiode gereed zou zijn.

De Chinese schuldenval

De aanbesteding werd echter een gebed zonder einde, ook al omdat werd gemikt op het eerdergenoemde PPP. Daar had geen enkel bedrijf oren naar. Uiteindelijk werd voor ‘China Road and Bridge Corporation’ gekozen. Maar de financiering van de minstens 523 miljoen US dollar is vooralsnog niet rond. Het is overigens maar de vraag of de bouw van de Corantijnbrug überhaupt nog doorgaat, want binnen de aanstaande regering is men niet al te enthousiast over dit project.

Maar in het kader van de China Belt & Road-initiative, waarbij door Beijing honderden miljarden US dollars zijn en worden geïnvesteerd in vooral arme landen – zoals Suriname – ligt er nog genoeg in het verschiet. Dat projecten echter zonder al teveel vragen worden goedgekeurd en niet zelden de landen problemen hebben om de vaak enorme schulden terug te betalen, is volgens critici boze opzet van de Chinese regering.

Want door deze ‘debt trap’ – de Chinese schuldenval -kunnen ze grip houden op die landen, wat ze op sommige plekken in de wereld strategisch goed uitkomt. Wat echter een doorn in het oog is van de Verenigde Staten, in het bijzonder nu Trump het daar weer als president voor het zeggen heeft en als een olifant in een porseleinkast brokken maakt en iedereen tegen zich in het harnas jaagt.

“Geerlings-Simons moet wel de Amerikanen een béétje te vriend houden en er voor waken dat het land niet nog dieper in de financiële nesten belandt dan het nu al zit”

Amerikaanse veiligheid

Zijn onophoudelijke dreigementen richting landen die zaken doen met China hebben deels wel succes. Vooral staten die zwaar leunen op de Verenigde Staten zijn daar gevoelig voor. …