Belgische journalist Deceuninck toont ander Suriname met boek ‘Welkom in Dangogo’

door

Tekst en beeld Audry Wajwakana

PARAMARIBO — Wie als journalist in Suriname werkt en voor buitenlandse media wil schrijven, merkt al snel dat er vooral interesse is voor verhalen over armoede, corruptie of Desi Bouterse. Ook Zoë Deceuninck ondervond dat. Voor de verhalen die de genuanceerde werkelijkheid van het land lieten zien, was nauwelijks draagvlak. “Wat heeft geleid tot frustratie en dan dit boek”, zei de journalist met een glimlach in de bomvolle zaal van Tori Oso.ADVERTISEMENT

De Belgische presenteerde dinsdagavond haar debuutboek ‘Welkom in Dangogo-Reportages uit het hart van Suriname’, een bundeling verhalen die buitenlandse kranten niet haalden, maar des te meer zeggen over het dagelijkse leven, de ongelijkheid, het doorzettingsvermogen én de hoop in het land.

“Door die tegenstellingen af te wisselen, hoop ik dat de lezer uiteindelijk tot een soort van wakker worden komt”Zoë Deceuninck

Afzonderlijke reportages

Tijdens de presentatie ging Sylva Koemar van de Schrijversgroep ’77 in gesprek met de auteur. De titel riep bij Koemar – die het boek al had gelezen – vragen op, aangezien in slechts één verhaal ‘Dangogo’ in voorkomt. Deceuninck, die in 2017 na haar studie in het buitenland, haar carrière als journalist in Suriname begon, legde uit dat hoewel het boek over Suriname gaat, zij bewust ‘Suriname’ niet in de titel wilde gebruiken. Ze wilde vermijden dat haar werk werd gezien als een brochure over reizen of een boek met tips waar je wel of niet naartoe moet gaan.

Aangezien het boek bestaat uit op zichzelf staande reportages die ze in de loop der tijden heeft gemaakt, vond ze het moeilijk om er één overkoepelend verhaal aan te verbinden. Overigens, de ‘verhalen’ kunnen in willekeurige volgorde worden gelezen.

De titel is een zin uit één van de reportages. “Dangogo triggert een beetje. Niet iedereen weet wat het is, wie het is, waar het ligt. En ‘welkom’ nodigt uit om te lezen, dus vandaar ‘Welkom in Dangogo’”, legde Deceuninck uit.

Op de kaft staat, op een gele achtergrond, de illustratie van een (rode) rotshaan. De vogel, ooit afgebeeld op het biljet van vijfhonderd Surinaamse gulden, koos zij niet zomaar. Voor Deceuninck is de vogel een symbool van hoop én een subtiele verwijzing naar economische vraagstukken die in het boek worden aangestipt. “Het is ook gewoon een mooi beest”, glimlachte ze.

Portretten

Met het boek laat Deceuninck de onderbelichte kant van Suriname zien. Dat doet ze aan de hand van krachtige portretten. Van mangrovebeschermer Sieuwnath Naipal die de zee probeert tegen te houden tot de bekende activist Stefano ‘Pakittow’ Biervliet, die zichzelf hervond in een politiek landschap dat hij tegelijk probeerde te veranderen. Van steenrijke zakenmensen als Robert Putter, Xenne Fernandes tot bewoners van volksbuurten als Bloemendaal – bekend als Bloempie – een wijk met een negatieve reputatie, maar door Deceuninck zo liefdevol beschreven dat Koemar aangaf er nu anders naar te kijken.

De auteur vertelde dat ze zonder voorkennis of vooroordelen in de wijk ging wonen en daardoor met frisse ogen naar haar omgeving kon kijken. Haar ‘naïviteit’ en outsiderpositie in Bloempie stelden haar in staat om ondanks stereotypes, het dagelijkse leven daar op een nieuwe, vaak positievere manier te zien.

Goudzoeker

In het hoofdstuk ‘Snel geld’ beschrijft Deceuninck haar ontmoeting met een illegale goudzoeker, zonder daarbij een oordeel te vellen. Haar objectieve toon, zoals men die van een journalist mag verwachten, viel Koemar direct op. Ze vroeg zich af waarom Deceuninck de goudzoeker niet corrigeerde. “Wie ben ik om te zeggen dat hij verkeerd denkt?”

Voor haar draaide het om het tonen van de mens achter het verhaal; gevormd door zijn verleden, omstandigheden en overtuigingen. “Ik wilde de goudzoeker neerzetten zoals hij is, niet zoals hij zou moeten zijn.”

Wat haar vooral trof, was niet alleen zijn persoonlijke strijd, maar ook de koloniale geschiedenis achter het informele mijnbouwsysteem, die haar ogen opende. “Het zijn ook maar mensen die gewoon het beste willen voor hun familie en oprecht geloven dat er geen betere optie voor hen is”, legde ze uit.

Door interviews te verweven met feiten, geschiedenis en scherpe observaties biedt het boek verdieping en context. Deceuninck heeft bewust contrasten opgebouwd tussen binnenland en stad, arm en rijk, ontwikkeling en achterstelling. “Door die tegenstellingen af te wisselen, hoop ik dat de lezer uiteindelijk tot een soort van wakker worden komt”, besloot ze. Na de presentatie vormde er een lange rij bij de signeertafel.