‘Antidotes’ voor geweld tegen kinderen, een mooi voorbeeld

Paul, een goede vriend in Leiden, jurist en hoogleraar psychologie, schreef een boek over geweld tegen kinderen en stuurde mij onlangs een exemplaar. Naast de juridische aspecten van kinderrechtenschendingen worden in zijn boek verschillende andere aspecten, zoals de psychologische en maatschappelijke, besproken.
De gevallen van geweld tegen kinderen zijn vaak complex, en we zien helaas vaak ook een cultuur van geweld in samenlevingen.
Een van de hoofdstukken van zijn boek ging over antidotes (tegengif) voor geweld tegen kinderen, waarbij is uitgelegd dat we tegengif voor de problematiek van geweld tegen kinderen moeten ontwikkelen: samenlevingen, buurten, clubs, groepen, gezinnen en individuen, waaronder kinderen, moeten antidotes (tegengif) ontwikkelen ter preventie en bestrijding van kinderrechtenschendingen, met name geweld tegen kinderen.
Paolo Pinheiro deed in 2006 ook aanbevelingen in een studie verricht voor de Verenigde Naties en noemde onder andere als noodzakelijke interventies bij het bestrijden van geweld: het vergroten van de awareness en de capaciteit ter bestrijding van geweld en awarenessprogramma’s in de samenleving, scholen, instituten en gezinnen.
Naast alle bestaande goede programma’s, regels en controlemechanismen moet de samenleving antidotes ontwikkelen. Voor de kinderen is het belangrijk dat zij leren zich uit te spreken tegen iets, niet stil te zijn, elkaar te steunen, moedig te zijn en op te komen voor zichzelf en voor anderen. Ook sport, muziek, kunst, theater en dans kunnen antidotes zijn voor geweld tegen kinderen.
Kinderen moeten verder gestimuleerd worden om mondig te zijn, met een betrouwbare persoon te praten en alarm te slaan bij vermoedens van geweld. Heel vaak wordt kinderen bij de opvoeding juist nog geleerd om onmondig te zijn: “hou je mond”, “zeg daar niks van”, “je hebt niets gezien”, “bemoei je er niet mee”, “is niet jouw zaak”, “sssssttt”, etc.
Deze week las ik een artikel op een van de nieuwssites over, naar wat tot nu toe bekend is, een poging tot seksueel geweld tegen een 10-jarig kind. Een volwassen persoon was voornemens een minderjarig kind, ver beneden de leeftijd van 16 jaar, in zijn appartement te misbruiken. De verdachte had als begin van uitvoering het kind reeds onttrokken aan het (ouderlijk) gezag en in een donkere kamer in zijn appartement gereedgehouden. Seks met een kind jonger dan 16 jaar – met* of zonder toestemming van het kind – is altijd strafbaar vanwege de ‘age of sexual consent’ in Suriname [*tenzij gehuwd (bij toestemming), want tot 1 mei 2025 kan een 15-jarig meisje nog gehuwd zijn in Suriname op grond van art. 82 BW].
Andere kinderen zagen het gebeuren, waren niet bang en trokken heel moedig aan de bel door het geval te melden bij een politieagente, die terstond en correct handelde. Door het optreden van de kinderen en de politieagente kon het misbruik niet plaatsvinden. De verdachte werd aangehouden en later in verzekering gesteld.
In dit geval zien wij dat kinderen, vanwege het feit dat ze zich bewust zijn van wat niet mag gebeuren, voor een ander kind zijn opgekomen en het geweld hebben kunnen voorkomen.
Ik wil deze kinderen complimenteren en een high five geven, maar ook de personen die deze kinderen hebben opgevoed. Ik wil voorts alle kinderen aanmoedigen om aan de bel te trekken als er een vermoedelijk geval van geweld tegen een kind is en mama, papa, een onderwijsgevende of een andere vertrouwenspersoon te vertellen. Er zullen altijd gevallen zijn waarin het om loos alarm of een vergissing gaat, maar dat zal dan blijken en moet kinderen er niet van weerhouden om alert te zijn en erover te praten. Ook kinderen kunnen geweld helpen voorkomen.
Dat het slachtoffer die dag niet misbruikt is, vind ik een geweldig voorbeeld van een antidote. Laten we als samenleving meer antidotes tegen geweld en alle andere vormen van kinderrechtenschendingen ontwikkelen. Bravo voor deze kinderen.
Sharon Geerlings-HeadleyHoofddocent Personen-, Familie- en JeugdrechtStichting Gezin en Rechtgezinenrecht@gmail.com

...