Anti Fraude Platform bevestigt misstanden en chaos in verkiezingsproces

door

Tekst en beeld Wilfred Leeuwin

PARAMARIBO — Het Anti Fraude Platform (AFP) bevestigt de door het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) vastgestelde misstanden en chaos die zich voordoen in het proces op weg naar de verkiezingen van 25 mei. AFP-voorzitter Jennifer van Dijk-Silos, zelf oud-voorzitter van het OKB, zegt dat de misstanden, hoewel de wet daar geen formele bepaling voor heeft, direct van invloed zijn op het verkiezingsresultaat. Volgens haar zou het OKB daarom terecht de uitslag als ongeldig kunnen verklaren.ADVERTISEMENT

OKB-voorzitter Samseerali Sheikh Alibaks bracht zondag via Starnieuws een reeks onvolkomenheden naar buiten die volgens hem onaanvaardbaar zijn. De problemen doen zich voornamelijk voor bij de kandidatenlijsten op het niveau van de ressort- en districtsraad. Alibaks spreekt van een complete chaos bij de indiening van de kandidatenlijsten. “Wij hebben exact hetzelfde meegemaakt bij onze controlewerkzaamheden. Wat de OKB-voorzitter heeft onthuld, is gebaseerd op pure feiten,” zegt Silos namens het AFP.

Silos stelt dat de misstanden en chaos een landelijk karakter hebben. Samen met voormalig districtscommissaris Mike Nerkust en Putridewi Amatsoekarto van het AFP belegde zij zondag een spoedpersconferentie. Hiermee wilde het platform journalisten in de gelegenheid stellen indringende vragen te stellen en de samenleving te informeren over wat er gaande is. Het meest verontrustende voor het OKB en nu ook voor het AFP is dat kandidaten op meerdere lijsten staan, sommige kandidaten nooit toestemming hebben gegeven en anderen zonder hun medeweten op de lijst van een andere politieke partij zijn geplaatst. Silos benadrukt dat dit een groot probleem vormt voor de samenstelling van de ressort- en districtsraden en, nog belangrijker, voor de verkiezing van de president in een eventuele Verenigde Volksvergadering. In die vergadering bepalen de bijna 900 ressort- en districtsraadsleden uiteindelijk wie het staatshoofd wordt.

Volgens Silos, die benadrukt dat ze “het beestje bij de naam moet noemen”, is er sprake van enorme incompetentie bij de verschillende hoofdstembureaus. De opleiding van de leden van deze bureaus zou mogelijk veel te laat zijn begonnen, waardoor zij niet of onvoldoende zijn getraind. Dit leidt tot beslissingen die niet stroken met de kiesregeling. “Het ontbreekt aan checks and balances,” zegt Silos. Normaal gesproken zou een hoofdstembureau moeten bestaan uit vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen.

Nu blijkt echter dat in vrijwel alle gevallen de leden afkomstig zijn van de coalitiepartijen VHP en ABOP. “Jullie mogen hier best verontwaardigd over zijn,” zegt Silos tegen de aanwezige journalisten, omdat de benoeming van de leden van de hoofdstembureaus volgens haar al lange tijd een zaak is van de VHP en ABOP. “Normaal gesproken is een hoofdstembureau gemêleerd, maar nu is het eenduidig. In sommige districten zijn het alleen maar Hindostanen en in andere alleen Marrons.”

Silos stelt ook dat de wijziging van de kiesregeling heeft geleid tot oneigenlijke taken en bevoegdheden voor het Centraal Hoofdstembureau (CHS), dat volgens haar zelf ook gecontroleerd moet worden. Het AFP constateert dat het CHS een sturende rol speelt richting de hoofdstembureaus, wat volgens Silos onwettig is. Ze pleit daarom voor drastische hervormingen in het verkiezingsproces. “Fouten komen altijd voor in verkiezingsprocedures, maar we hebben nog nooit zo’n uitgebreide structurele zwakte gezien bij de hoofdstembureaus. Je vraagt je af hoe dit mogelijk is,” zegt Silos.

Silos weigert echter te spreken over fraude, zoals OKB-voorzitter Sheikh Alibaks dat wel doet. “Daarvoor moeten er harde bewijzen zijn,” stelt ze. Volgens haar heeft het OKB nu wel degelijk de bevoegdheid om als controleorgaan in te grijpen. Ze roept op om de bevoegde instanties zo snel mogelijk in te lichten en eist dat het OKB aandringt op naleving van de kiesregeling door de hoofdstembureaus in alle districten en door het Centraal Hoofdstembureau.

Silos spaart in haar kritiek de politieke partijen niet, ook niet de partijen die het AFP zelf hebben opgericht: de NPS, BEP, NDP, A-20 en Pertjajah Luhur. Ze is van mening dat alle politieke partijen deze wanpraktijken gedogen omdat ze er zelf politiek gewin uit halen. “Politieke partijen richten zich nu alleen op het tellen van stemmen, maar zwijgen omdat ze rekening houden met mogelijke coalitievormingen,” zegt Silos. Ze benadrukt dat het AFP geen politiek bedrijft, maar dat hier het nationale belang op het spel staat. Het AFP zal dinsdag een uitgebreid rapport publiceren over de misstanden en de chaos die het heeft aangetroffen tijdens controlewerkzaamheden in de verschillende districten.

Silos wil afrekenen met de veelgehoorde politieke uitspraak dat Suriname bekendstaat om goed georganiseerde verkiezingen. Volgens haar moet deze bewering voor eens en altijd worden ontkracht. Ze stelt dat internationale waarnemers, zoals die van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), wel degelijk melding maken van structurele tekortkomingen en ernstige fouten. “Wat in de publiciteit komt, is diplomatiek geformuleerd om de overheid niet tegen zich in het harnas te jagen. Maar het …