Algemene politieke beschouwingen: Transparantie nodig

door

Voor deze regeertermijn worden de laatste keer de algemene politieke beschouwingen (apb) gehouden in De Nationale Assemblee. Diverse fracties hebben donderdag hun messen geslepen en hebben stevige kritiek geuit op het beleid van president Chan Santokhi. Ook coalitiepartijen hebben hun pijlen gericht op de verrichtingen van de regering. ABOP-fractieleider Obed Kanapé merkte op dat de rechtsstaat ook is toevertrouwd aan president Chan Santokhi. De cruciale vraag is volgens Kanapé of de president in staat is geweest de rechtsstaat sterker te maken en te beschermen naar zijn beste kunnen. De president zal dinsdag antwoorden op zaken die aan de orde zijn gesteld.

Tijdens de eerste ronde van de apb waar slechts fractieleiders aan het woord komen en nog een lid van de grote partijen, is veel nadruk gelegd op de olie- en gasindustrie en de plannen van de regering om bauxiet te ontginnen in het Bakhuisgebied. Er is veel kritiek geuit op de wijze waarop de conceptovereenkomst waarbij er geen integrale aanpak is van de sector maar slechts bauxiet zal worden geëxporteerd door het Chinese staatsbedrijf Chinalco. De apb die vooraf gaat aan de begrotingsbehandeling heeft te maken met de jaarrede die de president gehouden heeft over het beleid van 2025 en het ontwikkelingsplan.

VHP fractieleider Asis Gajadien die de rij der sprekers opende, zei dat de apb naast de jaarreden voor een groot deel gaat over de verkiezingen en olie- en gassector. De kernvraag is of de toekomstige inkomsten van olie en gas strategisch ingezet kunnen worden voor duurzame stabiliteit en ontwikkeling van de economie. Hiervoor is er samenwerking nodig tussen de coalitie, de oppositie en het maatschappelijk middenveld om een langetermijnvisie te ontwikkelen. Het gebrek aan de ontwikkeling van een breed gedragen nationale visie voor het land is de zwakke kant van de politiek, merkte Gajadien op. De Nationale Assemblee zal zich ook buigen over het Spaar- en Stabilisatiefonds dat belangrijk is voor de toekomstige generatie.

“Na vier jaar wordt het volk nog steeds om de tuin geleid met holle woorden en loze beloften, maar het beleid toont ons een heel ander gezicht. Op 25 november 2024 maakt de president bekend dat elke Surinamer in aanmerking komt voor een aandeel van US$750 met een rente van 7% per jaar, een Royalty voor Iedereen (RVI), zonder een wettelijke basis”, voerde NDP fractieleider Rabin Parmessar aan. Hij voerde aan dat er sprake is van politiek-bestuurlijke chaos in de afgelopen vier jaren. “Honderden presidentiële commissies en werkgroepen, die in het leven zijn geroepen door de president zelf, voeren taken uit die eigenlijk de verantwoordelijkheid zijn van ministers. De ene commissie en werkgroep na de andere wordt ingesteld, zonder enige transparantie en verantwoording.” Eigen belang, friends & family, nep-aanbestedingen vieren volgens Parmessar hoogtij bij de regering. Vele beloften zijn niet waargemaakt. De koers is op hol geslagen terwijl de criminaliteit niet onder controle komt.

“We moeten voorkomen dat slechts de buitenlandse oliemaatschappijen en toeleveranciers en een kleine groep Surinamers van de rijkdommen van de olie- en gassector zullen profiteren. Het is van uitermate levensgroot belang dat alle groepen in onze samenleving mee kunnen liften met deze grote ontwikkelingen, waardoor de harmonie en balans bevordert wordt”, benadrukte de fractieleider van de NPS, Gregory Rusland. “Het is nu het moment om onze jongeren te enthousiasmeren om een opleiding te kiezen, die hun klaar stoomt voor de jobs van morgen. Even belangrijk is, dat we in nauw overleg met de sector de opleidingen moeten opzetten met de juiste curricula. We realiseren ons tegelijkertijd, dat de oil & gas sector en haar spin-off activiteiten slechts een beperkt aantal banen schept. Het is dus van belang, dat andere duurzame sectoren ontwikkeld worden zoals de industrie, landbouw, visserij en bosbouw. Verder moeten we de diensten sectoren ook stimuleren zoals het toerisme en ICT.”Evert Karto van Pertjajah Luhur merkte op dat er weinig transparantie is bij de regering. Er is door een presidentiële commissie een concept-overeenkomst getekend met Chinalco, zonder dat De Nationale Assemblee is gekend. Hetzelfde geldt voor de ondertekening van een memorandum of understanding. Hij leverde kritiek op de uitbreiding van de grondconversie van 2.500 m2 naar 2 ha. Ook hier is de volksvertegenwoordiging niet in gekend. Volgens Karto wordt kostbare grond weggegeven en eigen belang viert hoogtij. Ook wil hij transparantie in de olie en gassector. De rijkdommen van het land moeten eenieder kansen bieden en niet alleen een groepje. Hij wil volledige transparantie in de contracten die gesloten worden met buitenlandse investeerders. De bevolking heeft er recht op. Er moet een onafhankelijke commissie worden benoemd om de inkomsten uit de oliesector te bewaken en om corruptie te voorkomen.