AGRESSIEVE CAMPAGNESTRIJD

De verschijning van het billboard en later de verschillende paginagrote krantenadvertenties met de afbeelding van ‘Boefie de poes’ en een kommetje melk, heeft naar onze mening, meer gedaan dan alleen opvallen: het heeft een venster geopend naar een diepere laag van politieke beeldvorming in Suriname. Op het eerste gezicht lijkt het om een luchtige, humoristische illustratie te gaan. Toch verraadt de zorgvuldige symboliek een doordachte en vlijmscherpe kritiek op het politiek bestel, met name gericht op de partij die zich met de kleur paars identificeert. De keuze voor een poes, ge-naamd ‘Boefie’, is veelzeggend. In de volksmond staat de term ‘boef’ voor iemand die niet te vertrouwen is. De metafoor van een hongerige poes die smachtend naar melk kijkt, roept associaties op met politieke hebzucht en afhankelijkheid van staatsmiddelen. Dat de melk wordt afgebeeld als begeerlijk maar beperkt, versterkt de suggestie dat publieke middelen oneerlijk verdeeld of misbruikt worden. De slogan: ‘No mek poes poesie luku merki’, is een meesterzet in popularisering. Door een bestaande uitdrukking te herinterpreteren binnen een politiek kader, wordt de boodschap direct herkenbaar en sociaal overdraagbaar. Toch blijkt achteraf dat Boefie misschien geen poes was, maar een ware kater, want nu de stofwolken van de verkiezingen zijn opgetrokken en VHP en NDP elkaar in de zetelverdeling nauwelijks ontlopen, resteert bij velen in de samenleving een dubbel gevoel. De speelse spotprent kreeg aanvankelijk veel bijval en ging viraal als een krachtig symbool van afrekening met het verleden. Maar het resultaat van de stembusgang toont aan, dat het electoraat zich niet zo eenvoudig laat manipuleren of meeslepen door satire, hoe scherp ook. In plaats van een afrekening, kwam er een herhaling. En wat resteert na alle politieke campagne-kunst en beeldtaal is precies dat: een collectieve kater. Waar politieke communicatie in de jaren zeventig en negentig nog draaide om inhoudelijke debatten, is het hedendaagse discours doordrenkt van beeldvorming, satire en strategische framing. De moderne technologie vergroot het bereik en de impact, maar verscherpt ook de confrontatie. De grens tussen kritiek en karaktermoord, tussen creativiteit en manipulatie, is dunner dan ooit.Het billboard met Boefie toont aan, dat de strijd om de publieke opinie zich niet langer uitsluitend afspeelt in parlement of krant, maar net zo goed op straat, op schermen en in symbolen. Wat ogenschijnlijk speels begint, blijkt bij nadere beschouwing een strategisch geladen interventie in het politiek krachtenveld van Suriname.
Viraal
Virale momenten, waarbij zowel nieuws als fake nieuws zich als een lopend vuurtje verspreidde, beheersten het campagneverloop. Men schroomde niet om het werkelijk overlijden van markante figuren of nepberichten over het overlijden van markante figuren in te zetten, om de gemoederen bij het electoraat te bespelen. Ook buitenlandse berichten of buitenlands ogende berichten, peilingen en neppeilingen, werden op een clickbait wijze verpakt en vaak genoeg waren media, sociale media en influencerplatformen net zo betrokken of schuldig aan haastwerk, zonder behoorlijke correctie.
Deepfakes
Met het gebruik van de beeltenis van prominenten werden insinuaties en roddels die in de samenleving leefden, uitvergroot en tot leven gebracht, door in te spelen op geruchten over corruptie, drugshandel en seksuele geaardheid van kandidaten. De herkomst van beeldmateriaal was soms bewust anoniem, maar de verspreiding was agressief en zorgde voor verwarring.
Interne partijperikelen
Partijleiders en gedoodverfde presidentskandidaten, die het zich vroeger konden veroorloven hun presidentiële ambities impliciet te laten doorschemeren, hebben uitdagingen vanuit eigen gelederen moeten leren accepteren. Gregory Rusland kreeg te maken met Maya Parbhoe bij NPS, Chandrikapersad Santokhi met Krishna Mathoera bij VHP en Jenny Simons met onder anderen Ashwin Adhin. Dit was koren op de molen van concurrenten, die met agressie, tegenstellingen verkondigden en tweedracht zaaiden als teken van zwakte.
Superkapitaal
De grootverdieners die het meest verdienen aan de overheid of dankzij de overheid, wedden sinds jaar en dag op alle gespierde paarden. In de wandelgangen is bekend dat onder NDP-regeringen en onder Front-regeringen, er vrijwel vijf bedrijven of bedrijfgroepen kunnen rekenen op uitnodigingen bij inschrijvingen voor infrastructuurwerk en grote inkopen.
Er zijn altijd vreemde eenden in de bijt, zoals de Commewijne doe-van-alles-wat groep dicht bij de brug en de bakkerij onder NDP of de feestverlichtingstent onder VHP, die een groeispurt en daarna meestal weer een leegloop meemaken. Die moeten het van puur loyaliteit hebben. Maar het werkelijke superkapitaal heeft dit keer groot ingezet in campagnefinanciering, verkiezingsgunsten en logistiek aan beide zijden van het DNA-gangpad.
Artificial Intelligence
Er stond in de debatten een kandidaat van een partij letterlijk via de telefoon, antwoorden vanuit Artificial Intelligence (AI) op te lezen, nadat hij de vragen had ingetypt. De pagina- en billboard-grote spotprenten en insinuaties, net als misleidende overheidspropaganda, waren te danken aan de visuele tools die AI mogelijk maakt.
Vooral qua reactietijd bracht dit een bepaalde agressie en …

...