Afwijzing MoU tussen Suriname en Chinalco

door

Stanley Esajas, heeft in het programma Sranan Tori van ATV, gesproken over het recente panelgesprek inzake het Memorandum of Understanding (MoU) tussen de Surinaamse regering en het Chinese mijnbouwbedrijf Chinalco. Tijdens het gesprek werd geconcludeerd, dat het gesloten document moet worden afgewezen. Deze conclusie kwam voort uit een diepgaande discussie, georganiseerd door de Vereniging van Economisten in Suriname (VES), waarbij zowel juridische, economische als historische aspecten van het contract, werden belicht.
De discussie werd geleid door drie panelleden: Stanley Esajas (belasting- en financieel deskundige), Henri Kramer (voormalig mijnbouwmanager en expert) en John Goedschalk (econoom en milieuspecialist), elk met een eigen invalshoek. Kramer richtte zich op de mijnbouw-geschiedenis en wetgeving, Goedschalk analyseerde de impact op grondrechten en de naleving van Free, Prior, Informed Consent (FPIC)-procedures. Esajas legde de focus op de financiële en contractuele aspecten.
Esajas heeft een analyse gemaakt van het contract (zie ‘De waarde van de prijs’ op YouTube). Hij benadrukte, dat het contract problematisch is en aanzienlijke risico’s met zich zal meebrengen. “De prijs is niet goed gedefinieerd, en Suriname loopt onacceptabele risico’s. Bijvoorbeeld, bij een negatieve brutomarge vervallen alle royalty’s voor dat kwartaal. Dit is nergens in het contract duidelijk gedefinieerd”, aldus Esajas.
Volgens Esajas bedraagt de netto contante waarde per ton bauxiet, inclusief royalties, winstdeling en gemeenschapsfondsbijdragen, slechts 1,8 tot 3,6 USD. Hij noemt dit “bitter weinig” in vergelijking met de huidige marktprijs voor bauxiet en de historische inkomsten uit bauxietexport.
Een ander punt van zorg betreft het belastingregime dat in het contract wordt voorgesteld. Chinalco en haar partners zouden uitgebreide belastingvrijstellingen krijgen, waaronder vrijstelling van loon- en winstbelasting. Dit is ongekend in Suriname. “Andere mijnbouwbedrijven hebben altijd winstbelasting betaald, en we hebben zelfs een overwinstbelasting gekend. Dit contract gooit ons belastingstelsel volledig omver”, aldus Esajas.
Hij blikte terug op de historische verdienmodellen van Suriname, zoals het PSI-model van Staatsolie in 2015. Dit model combineerde royalty’s, winstbelasting en winstdeling om maximale inkomsten voor de overheid te genereren. Volgens Esajas wijkt de huidige MoU daar radicaal van af, met een verwachte royalty van slechts 3,5 tot 5 procent en een winstdeling van 13 procent.
De algemene conclusie van de panelleden was dat het contract niet in het belang van Suriname is. Het biedt onvoldoende financiële voordelen en creëert onacceptabele risico’s voor het land. Daarnaast zei Esajas, dat de voorgestelde regeling geen recht doet aan de potentie van de bauxietsector in West-Suriname en riep op tot een herziening van het contract.
The post Afwijzing MoU tussen Suriname en Chinalco ..