Afstoting vuilophaal: knelpunt van beleidskeuzes en gebrek aan visie

door

INGEZONDEN
De plannen van de Surinaamse regering om de kosten van de vuilophaal te verschuiven naar de burger stuiten op terechte kritiek. Minister Riad Nurmohamed van Openbare Werken (OW) wil de subsidie voor afvalverwerking volledig afschaffen, zodat de particuliere sector deze verantwoordelijkheid overneemt.

De overheid besteedt momenteel jaarlijks SRD 400 miljoen aan de vuilophaal en dit bedrag wil ze besparen. Hierdoor zou de burger zelf een tarief moeten betalen op basis van de hoeveelheid afval die hij produceert. Echter, er zijn aanzienlijke tekortkomingen in dit voorstel die een zware druk op de samenleving zullen leggen.

“Een ander probleem is de technische en logistieke complexiteit van het systeem van betaald afvalbeheer”

Ten eerste wekt het voorstel de indruk van een haastig, onsamenhangend beleid zonder grondige analyse van de gevolgen voor de burger en de praktische uitvoerbaarheid. De beslissing om de verantwoordelijkheid simpelweg bij de burger te leggen, getuigt van een gebrek aan visie.
Suriname kampt al met aanzienlijke economische uitdagingen; de kosten van levensonderhoud stijgen en veel burgers hebben moeite om in hun basisbehoeften te voorzien. Het opdringen van extra kosten voor afvalverwijdering, zonder te overwegen hoe dit in een bredere maatschappelijke context past, lijkt niet alleen ongevoelig, maar ook onverantwoordelijk. De vraag rijst of de regering het belang van afvalbeheer als publieke dienst wel begrijpt, vooral in een land waar een goed functionerende infrastructuur voor afvalverwerking ontbreekt.
Een ander probleem is de technische en logistieke complexiteit van het systeem van betaald afvalbeheer. De minister stelt voor dat de burger zelf zou moeten onderhandelen met de particuliere ondernemer die verantwoordelijk is voor het ophalen van hun vuilnis. Dit betekent dat elke burger direct een contract zou moeten afsluiten met een afvalverwerker, wat onoverzichtelijk en inefficiënt is. Voor een dienst als afvalverwerking is uniformiteit essentieel om de volksgezondheid te beschermen en de efficiëntie te waarborgen.
De introductie van een versplinterd systeem met verschillende tarieven en afspraken tussen burgers en afvalbedrijven kan leiden tot verwarring en inconsistenties. Er bestaat bovendien het risico dat inwoners in armere wijken geen toegang krijgen tot betaalbare vuilophaaldiensten, wat kan resulteren in een toename van illegale storting en afvalvervuiling in stedelijke en landelijke gebieden.
Onrealistische oplossing van afvalscheiding
Een mogelijk alternatief dat wordt genoemd, is een systeem waarbij het afval wordt gescheiden in verschillende soorten: regelmatig afval in een zwarte zak en plastic, blikjes en ander niet-bederfelijk afval in een andere zak die slechts één keer per maand wordt opgehaald. Hoewel afvalscheiding positief kan bijdragen aan een duurzamer afvalbeheer, vereist dit systeem een grote gedragsverandering en bewustwording bij de burger.
Zonder een goed opgezette campagne voor afvalscheiding en zonder de nodige infrastructuur – zoals afvalbakken voor gescheiden inzameling – kan dit plan in de praktijk moeilijk uitvoerbaar blijken. Bovendien moet worden nagedacht over wat er met de gescheiden materialen gebeurt. Het idee lijkt te impliceren dat de kosten voor de verwerking van gerecycled afval lager zouden zijn, maar zonder een solide recyclingindustrie in Suriname zal de praktische waarde van deze maatregel gering zijn.
Betaalbaarheid
Dan is er nog de vraag naar betaalbaarheid. De minister stelt dat elk gekozen model betaalbaar moet blijven, maar het is onduidelijk hoe dit wordt gewaarborgd. Er is geen inzicht gegeven in de verwachte tarieven of de manier waarop de financiële lasten worden verdeeld. De lagere inkomensgroepen zullen waarschijnlijk de zwaarste klappen voelen. Bovendien ontbreekt een onderbouwing van hoe de overheid de prijzen voor afvalverwerking wil reguleren, zodat ondernemers geen buitensporige tarieven kunnen hanteren.
In plaats van het probleem van hoge afvalkosten bij de burger neer te leggen, zou de overheid meer verantwoordelijkheid moeten nemen in het creëren van een eerlijk en duurzaam systeem dat toegankelijk is voor alle burgers. Een grondige oplossing zou beginnen met een uitgebreide analyse van de bestaande afvalproblematiek en de structurele zwaktes in het huidige afvalbeheersysteem.
De regering zou kunnen overwegen om een nationaal raamwerk te creëren waarin zowel publieke als particuliere partijen samenwerken om een efficiënter en meer gestroomlijnd systeem voor afvalverwerking op te zetten. Dit zou ook kunnen omvatten dat er subsidies of fiscale stimulansen worden verleend aan bedrijven die bijdragen aan recycling of duurzame afvaloplossingen ontwikkelen. Verder kan de overheid, in samenwerking met milieuorganisaties, burgers actief betrekken bij campagnes voor afvalvermindering en -scheiding, zodat de samenleving als geheel zich bewust wordt van het belang van een schoon en gezond leefmilieu.
Het kan beter
Een tweede oplossing zou kunnen zijn om een gedifferentieerd tariefsysteem in te voeren, waarbij huishoudens die minder afval produceren worden beloond, terwijl vervuilende huishoudens hogere tarieven betalen. Dit creëert een rechtvaardiger model dat burgers aanmoedigt om bewust om te gaan met hun afval. Echter, ook dit systeem kan pas werken als er voldoende infrastructuur en ondersteuning …