MadeiSu herdenkt 172 jaar Madeirese immigratie

In het kader van de herdenking van 172 jaar immigratie van contractarbeiders uit Madeira heeft de vereniging Madeira descendants in Suriname (MadeiSu) een dankdienst georganiseerd in de O.L.V. van Goede Raad Kerk. De dienst vond plaats aan de vooravond van 15 augustus, de dag waarop in 1853 de eerste groep van 124 Madeirese immigranten voet aan wal zette in Suriname. MadeiSu, opgericht in oktober 2023, zet zich in voor het behoud en de verspreiding van de geschiedenis en cultuur van de Madeirese gemeenschap in Suriname.

Volgens voorzitter John Dos Ramos is de komst van de Madeirezen een belangrijk, maar vaak onderbelicht hoofdstuk in de Surinaamse geschiedenis. “De Madeirezen waren in feite de eerste contractarbeiders in Suriname, nog vóór de Chinezen. Ze arriveerden op 15 augustus 1853, nadat hun oorspronkelijke bestemming, Brits-Guyana, door een gelekoortsepidemie onveilig was geworden. Op advies van een Britse kapitein besloot het schip koers te zetten naar Paramaribo. Daar werden de arbeiders, bekend om hun kennis van suikerrietteelt, tewerkgesteld op verschillende plantages.”

Dos Ramos maakt een onderscheid tussen de Madeirezen en de Portugese plantage-eigenaren: “In onze geschiedenis hebben we twee momenten gehad waar Portugezen gekomen zijn. We hebben de Joodse Portugezen in de 17de eeuw. Die hebben zich gevestigd op Jodensavanna en later waren ze dan de plantage-eigenaren. Waar we over praten is de groep die als contractarbeiders uit Madeira is gekomen op 15 augustus 1853.”

De meeste immigranten uit Madeira waren Rooms-Katholiek, wat verklaart waarom MadeiSu jaarlijks een dankdienst organiseert in een katholieke kerk. Op 15 augustus volgt traditiegetrouw een bloemenhulde bij het monument op Nieuw-Amsterdam. In het kerkhof van de O.L.V. van Goede Raad kerk zijn tevens enkele in Madeira geboren immigranten begraven, wiens nazaten nog in Suriname wonen.

MadeiSu is thans bezig met een nieuw e-boek dat in het eerste kwartaal van 2026 zal verschijnen. Het boek bestaat uit drie delen, waarvan het eerste deel het dagelijkse leven beschrijft aan de hand van verhalen gebaseerd op feitelijke ervaringen van de immigranten. Het tweede deel belicht historische feiten, ondersteund door krantenknipsels en officiële koloniale verslagen. Het derde deel bevat persoonlijke herinneringen in de vorm van mondelinge overleveringen van nazaten. “Er is nog maar weinig bekend over de Madeirese contractarbeiders. Dit project wil die lacune vullen, zodat hun bijdrage aan de Surinaamse samenleving blijvend wordt erkend”, aldus Dos Ramos.

...