Concessionaris Kwangu-gebied niet gekend bij onderzoek

‘Het lijkt alsof de bestuursdienst elke keer geld wil’

Advocaat Derrick Veira is, net als de cliënt die hij juridisch adviseert en bij machtiging vertegenwoordigt, verbolgen. “Ik snap niet dat er zoveel heisa wordt gemaakt over datgene wat er in het Kwangu-gebied gebeurt. Mijn cliënt is mijnbouwrechthouder op de locatie. Het is geen illegale operatie”, verklaart hij tegenover de Ware Tijd terwijl hij de papieren aantoont om zijn bewering te staven. De advocaat verwijst naar de zaak waarbij de Nationale Milieu Autoriteit (NMA) stopzetting van activiteiten in het Kwangu-gebied heeft geadviseerd vanwege aangetroffen ‘Jin Chan’ en arseen.ADVERTISEMENT

Tekst en beeld Euritha Tjan A Way

Het gesprek vindt plaats in het kantoor van Veira te Flora. Er zit een stuk glas in de muur. De aard van het glas – look out, not in – laat de ruimte aanvoelen als een politiecel uit een goede detective film. De gordijnen dimmen het licht. “Ik kan niet tegen het zonlicht en tegen de hitte”, zegt Veira, die aangeeft bijna nooit op die locatie te zijn, vandaar het gesprek op zaterdag. “Ik ben de hele dag op de zitting. Ik heb echt veel cliënten die zitten in de mijnbouwsector.” Volgens hem lopen er veel rechtszaken tegen het ministerie van Natuurlijke Hulpbronnen.

“Het bedrijf heeft zeker recht op validatie, daar staan we voor open”NMA-directeur Vanessa Gefferie

Lijkt op afpersing

Veira vermeldt ietwat behoedzaam nu, dat deze actie op touw is gezet, nadat de bestuursdienst van Brokopondo voor de zoveelste keer kwam controleren. “Ze maken er een gewoonte van om te komen controleren als ze andere bevolkingsgroepen dan creolen of marrons zien. Dan merken ze het één en ander op en ze gaan niet weg totdat ze een soort van toegankelijkheid merken. Het lijkt echt alsof ze op geld uit zijn en dat kan niet in lengte van dagen doorgaan.”

Volgens Veira heeft het bedrijf van zijn cliënt de laatste keer laten weten dat als er weer controle komt, de bevoegde instanties mee moeten komen. Hij toont een brief waarin de bestuursdienst aangeeft op 3 maart met milieuactivist Erlan Sleur en enkele van zijn collega’s te zijn geweest naar de locatie. Ze merken op Chinezen te hebben aangetroffen en ook te hebben gemerkt dat er afvalwater wordt geloosd in het stuwmeer. Ze hebben op aangeven van de Chinezen daar gebeld met E.G. Die heeft op zijn beurt bevestigd dat het dorpsgezag op de hoogte is van de situatie.

In de brief wordt de districtscommissaris (dc) gevraagd verder onderzoek te gelasten omdat ze niet weten waarmee wordt gemijnd. De Ware Tijd heeft op een eerder moment dc Ludwig Mendelzoon van Brokopondo gevraagd of hij weet van de operatie. “Kwangu is niet iets van nu. Het is al bijna vijftien jaar aan de gang, maar ik wist niet dat aan goudwinning werd gedaan. Ik dacht dat aan houtkap werd gedaan”, aldus de commissaris toen.

Mijnbouwrecht

De cliënt van Veira heeft het recht op mijnen in het gebied verlengd in 2023 voor een periode van tien jaar. De handtekening van Preciosa Simons als directeur Mijnbouw, die van minister van Natuurlijke Hulpbronnen David Abiamofo en de benodigde stempels en handtekeningen maken duidelijk dat het hier een authentiek document betreft. “Daarvoor was er ook mijnbouwrecht van exploratie verleend. Dus iedereen weet dat er in dat gebied wordt gemijnd. Het bedrijf heeft ook geïnvesteerd in het aanleggen van infrastructuur, want toen het daar aankwam was het een free for all. Een vrijgevochten boel van allerlei mensen die aan goudwinning met gebruik van kwik deden. Waarom is toen niet opgetreden?” vraagt de advocaat retorisch.

In de beschikking van het bedrijf dat de Ware Tijd wegens reden van privacy niet mag noemen, staat dat zijn cliënt moet werken zonder kwik en volgens de standaarden van de Wereldbank. “Ik snap dus niet hoe bijna vier instanties zijn uitgerukt naar het Kwangu-gebied en dat mijn cliënt nimmer daarover op de hoogte is gesteld.”

Veira laat nog meer documenten zien om zijn zaak te bepleiten. Opmerkelijk is het wel dat in het rapport dat is opgemaakt en aan het Openbaar Ministerie (OM) is gestuurd staat dat de commissie Ordening Goudsector noch de Geologisch Mijnbouwkundige Dienst (GMD) beschikt over informatie dat er mijnbouwrecht is verkregen in dat gebied. Er staat dat het mijnbouwrecht dat op naam stond van Miwini J. in 2020 is vervallen en niet is verlengd. “Die persoon heeft het toen overgedragen aan mijn cliënt”, meent Veira.

NMA-directeur Vanessa Gefferie legt op vragen van de Ware Tijd uit dat uit geen enkele informatie bleek dat er een concessie was uitgegeven in het gebied. Onderzoek van de Ware Tijd wijst uit dat informatie over goudconcessies die …

...