Suriname van plek 28 naar 32 op persvrijheidsindex

door Wilfred Leeuwin

PARAMARIBO — Suriname is dit jaar vier plaatsen gezakt op de internationale persvrijheidsindex van Reporters Without Borders. Het land daalt van positie 28 in 2024 naar positie 32 met een algehele score van 74,49. Op de index zijn er 180 landen opgenomen.ADVERTISEMENT

Ondanks de daling blijft Suriname geclassificeerd als een land met redelijke persvrijheid. Volgens de evaluatie van de waakhondorganisatie wordt de vrijheid om te informeren grotendeels gerespecteerd. Aanvallen op journalisten zijn zeldzaam en de media in Suriname zijn divers.

“Het blijft noodzakelijk om de economische en juridische omstandigheden waarin de media in Suriname opereren nauwlettend in de gaten te houden”

Toch zijn er zorgen over wetgeving die de persvrijheid beperkt. Hoewel de Grondwet vrijheid van meningsuiting garandeert, blijven strenge artikelen in het Wetboek van Strafrecht een punt van kritiek. Met name de wetgeving rondom “smaad jegens de regering”, die gevangenisstraffen tot zeven jaar oplevert, wordt door persvrijheidsexperts als problematisch beschouwd. Daarnaast ervaren journalisten af en toe intimidatie en druk van de overheid, wat bijdraagt aan zelfcensuur binnen de media.

Economische druk groeiend probleem

Wereldwijd is persvrijheid niet alleen in gevaar door directe censuur of aanvallen op journalisten, maar ook door economische factoren. Volgens Reporters Without Borders heeft de economische indicator op de RSF World Press Freedom Index een historisch laag niveau bereikt. Dit heeft ertoe geleid dat persvrijheid wereldwijd voor het eerst als een “moeilijke situatie” wordt geclassificeerd.

Anne Bocandé, hoofdredacteur en onderzoeker bij Reporters Without Borders, pleit voor dringende maatregelen om de economische onafhankelijkheid van media te waarborgen. “Zonder economische onafhankelijkheid kan er geen vrije pers zijn. Wanneer nieuwsmedia in financiële problemen raken, worden ze gedwongen om concessies te doen aan hun journalistieke integriteit. Ze kunnen onder druk komen van politieke machthebbers of economische belanghebbenden. Dit ondermijnt niet alleen de journalistiek, maar ook de democratische waarden die vrije pers mogelijk maken.”

Bocandé benadrukt dat structurele oplossingen nodig zijn, zoals betere financiële ondersteuning voor onafhankelijke media en transparantere regelgeving rondom mediaconcentratie. Reporters Without Borders waarschuwt dat economische druk een steeds grotere rol speelt bij het beperken van onafhankelijke journalistiek. Factoren zoals de concentratie van mediabezit, de invloed van adverteerders en financierders en het gebrek aan transparante overheidssteun maken het voor nieuwsmedia moeilijk om financieel te overleven zonder concessies te doen aan redactionele onafhankelijkheid.

Suriname

Ondanks de uitdagingen behoudt Suriname voorlopig zijn status als een land met redelijke persvrijheid. Toch blijft het noodzakelijk om de economische en juridische omstandigheden waarin de media opereren nauwlettend in de gaten te houden.

Suriname heeft dit jaar een economische score van 69,66, wat resulteert in een positieve ranking op positie dertien. Ondanks deze relatief gunstige positie, scoort het land minder goed op politieke stabiliteit (42) en wetgeving (47), wat de algehele persvrijheid rangschikking beïnvloedt.

Zuid-Amerikaanse regio

Voor wat betreft de Zuid-Amerikaanse regio zegt de persvrijheid waakhond dat de journalistiek in Noord- en Zuid-Amerika te kampen heeft met aanhoudende structurele en economische uitdagingen, waaronder mediaconcentratie, zwakke publieke media en precaire arbeidsomstandigheden. De crisis is de afgelopen jaren verergerd door de ineenstorting van de traditionele bedrijfsmodellen van de media.

Naarmate advertentie-inkomsten verschuiven naar gigantische technologieplatforms en nieuwsconsumptiegewoonten veranderen, krimpen redacties en valt de redactionele onafhankelijkheid uiteen. In de World Press Freedom Index van 2025 zagen 22 van de 28 landen in de regio hun economische indicatoren dalen.