Juridische procedures domineren paasweekend: verkiezingsproces onder druk

Tijdens het paasweekend hebben vier politieke partijen rechterlijke toetsing gevraagd van besluiten van het Centraal Hoofdstembureau (CHS), de hoofdstembureaus en het resultaat van het beroep bij de president. De Nationale Democratische Partij (NDP), De Nieuwe Leeuw (DNL), de Volkspartij Leefbaar Suriname (VLS) en Alternatief 20 (A20) vochten verschillende besluiten aan.
Directeur van Binnenlandse Zaken Nasier Eskak waarschuwde tijdens de zittingen dat vertraging in de afhandeling het verkiezingsproces kan verstoren. Het Journalistencollectief Verkiezingen 2025 zet de zaken op een rij.
DNL boekt overwinning in WanicaDe Nieuwe Leeuw (DNL) behaalde een juridische overwinning op de verkiezingsautoriteiten en de president. Rechter Clayton Wallerlei stelde de partij in het gelijk in een zaak tegen het CHS. Het besluit om veertien kandidaten van de ressortraadslijst voor De Nieuwe Grond (district Wanica) te schrappen, werd teruggedraaid.
DNL-leider Dharm Mungra hield vanaf het begin vol dat zijn partij correct had gehandeld. Zijn advocaat, Ricky Tjon A Joe, wist de rechter zaterdag te overtuigen dat de kandidatenlijst correct en conform de wettelijke voorschriften was ingediend. Rechter Wallerlei oordeelde dat de verzamelijst van De Nieuwe Grond moet worden aangepast.
Advocaat Nalini Bhagwandin, die het Kabinet van de President vertegenwoordigt, stelde echter dat nog moet blijken of het vonnis juridisch uitvoerbaar is. Zij wordt hierin gesteund door CHS-advocaat Ansaar Guman. Beiden blijven erbij dat de betreffende lijsten niet rechtsgeldig zijn ingediend, zoals op 2 april ook door het hoofdstembureau van Wanica werd aangegeven.
A20 verliest zaak na procedurefoutAlternatief 20 (A20) slaagde er niet in haar kandidaten terug te krijgen op de ressortraadslijsten. Rechter Suzanne Chu wees het verzoek af om de beslissing van de president — waarbij drie kandidaten werden geschrapt — te schorsen. Advocaat Joan Nibte, zelf kandidaat op de DNA-lijst van A20, berustte aanvankelijk in het vonnis, maar kreeg nog een kans om via een aanvullende procesproductie aan te tonen dat twee andere lijsten wél waren ingediend.
Op de zitting van maandag maakten de advocaten Guman (CHS) en Bhagwandin (Kabinet van de President) echter duidelijk dat A20 de lijsten enkel digitaal had ingediend, zonder de vereiste originele, ondertekende documenten. Daarnaast had de partij op de openbare zitting van 2 april geen bezwaar aangetekend tegen het ontbreken van deze stukken. De rechter vond dat voldoende grond voor afwijzing. Nibte stelde direct hoger beroep in. Het is nog onduidelijk wanneer deze zaak inhoudelijk zal worden behandeld.
NDP in het ongelijk gesteldDe NDP diende bezwaar in tegen het schrappen van vier kandidaten op ressortraadsniveau in Marowijne, Para, Sipaliwini en Coronie. Kortgedingrechter Wallerlei wees het verzoek zaterdag af. Advocaat Nailah van Dijk stelde met moeite hoger beroep in.
Het Hof van Justitie, onder voorzitterschap van rechter Dinesh Sewratan, bevestigde deels het eerdere vonnis, maar vernietigde ook enkele onderdelen. De hofkamer werd gecompleteerd door de rechters Siegline Wijnhard en Alida Johanns. Tijdens de zitting op zondag werd het resultaat bekendgemaakt. Rechter Wijnhard was afwezig en werd vervangen door Ingrid Lachitjaran.
Uiteindelijk bleef het resultaat onveranderd: de vier kandidaten worden niet opgenomen op de kieslijsten en de juridische opties zijn uitgeput. In een poging tot schikking werd een comparitie gehouden, maar de partijen bleven bij hun standpunt. Guman trad op namens het CHS. Het Kabinet van de President werd vertegenwoordigd door Alwin Baarh en Bhagwandin. Directeur Eskak vertegenwoordigde het ministerie van Binnenlandse Zaken.
VLS krijgt geen spoedbehandelingDe VLS ondernam juridische stappen om zes geschrapte ressortraadslijsten te laten herstellen. Het ging om RR- en DR-lijsten in Paramaribo, Saramacca, Nickerie, Marowijne, Wanica en Sipaliwini. De lijsten waren niet ondertekend door de meerderheid van het dagelijks bestuur, inclusief de voorzitter, zoals vereist in de Kiesregeling.
Wallerlei wees ook deze partij af. Het vonnis werd voorgelezen door rechter Chu. Advocaat Eurinice Fernand kreeg te horen dat het hoger beroep niet vóór 22 april behandeld kan worden. De rechterlijke macht kampt met overbelasting en een tekort aan griffiepersoneel. Dinsdag hoort VLS wanneer de zaak alsnog op de rol komt.
Start drukproces uitgesteldHet ministerie van Binnenlandse Zaken wacht op de officiële uitspraken om het drukproces van de stembiljetten te starten. Maandagochtend waren de vonnissen nog niet ontvangen, ook niet digitaal. Volgens Eskak zijn alle voorbereidingen getroffen en kunnen de persen van Multiforms NV — verantwoordelijk voor het drukken van circa 900.000 stembiljetten — eindelijk beginnen. De verzamellijsten worden dinsdag gepubliceerd in het Advertentieblad van de Republiek Suriname.
Een productie van het Journalistencollectief Verkiezingen 2025.

...