De stroomtarieven (2) SPCS: ‘We hebben volgens het contract gehandeld’

De voortdurende kritiek van vakbonden en het bedrijfsleven op de vermeend hoge elektriciteitstarieven heeft geleid tot de invoering van een nieuw berekeningssysteem, dat sinds oktober vorig jaar breed wordt gedragen en toegepast. De druk op de tarieven nam toe toen de regering, als onderdeel van het economisch herstelplan, de subsidie op elektriciteit moest afbouwen, waardoor consumenten de werkelijke kosten moesten gaan betalen.

Tekst en beeld Ivan Cairo

Om een oplossing te vinden, werd een gemengde commissie ingesteld. Deze commissie ontwikkelde een model voor kostprijsberekening die door alle betrokken partijen werd geaccepteerd. Partijen werden het echter niet eens over de inputparameters die in het model moesten worden gehanteerd. De Ware Tijd belicht dit proces in een artikelenserie, gebaseerd op interviews met de EBS Tarievencommissie, Staatsolie Power Company Suriname, de Energie Autoriteit Suriname en een internationale expert op het gebied van stroomtarieven. Deel 1, verscheen 31 januari. Dit is deel 2.

“Op de olieprijs komt een premie van zeven US dollar per vat, die Staatsolie doorberekent aan al haar afnemers, inclusief de EBS. Daarnaast zijn er transportkosten die worden meegenomen in de prijs”

Staatsolie Power Company Suriname (SPCS) heeft zich sinds haar oprichting in 2006 ontwikkeld tot de belangrijkste elektriciteitsproducent van Suriname, een positie die ze verstevigde met de overname van de Afobakawaterkrachtcentrale in 2020. Met een thermische centrale in Tout Lui Faut, waar elektriciteit wordt opgewekt met zware stookolie, beschikt SPCS over een geïnstalleerd vermogen van 96 megawatt.

De waterkrachtcentrale in Afobaka voegt daar nog eens 189 megawatt aan toe. SPCS levert de opgewekte stroom niet rechtstreeks aan de consument, maar aan de Energiebedrijven Suriname (EBS), die de stroom vervolgens distribueert naar hun klanten. SPCS levert de stroom volgens een afgesproken prijs. Bij de tariefstelling wordt die prijs meegenomen.

Tarievenstructuur en opbouw kosten

Eddy Fränkel, directeur van SPCS, legt uit dat de structuur van stroomtarieven per land verschilt en vaak is onderverdeeld in verschillende sectoren. Dit betekent dat niet elke sector hetzelfde tarief betaalt. Zo kunnen de tarieven voor huishoudens verschillen van die voor commerciële bedrijven of de horecasector.

“Aan de stroomtarieven in de wereld ligt een beleid ten grondslag”, aldus Fränkel. “Het beleid van een bepaald land zou kunnen zijn het stimuleren van industriële ontwikkeling, waardoor men bijvoorbeeld voor de industrie lagere tarieven per kilowattuur hanteert dan voor huishoudens of de horecasector.”

De directeur benadrukt dat de stroomproducent zelf geen rol speelt bij het vaststellen van de tarieven. Deze bevoegdheid die bij de overheid ligt had zij conform de wet moeten delegeren aan de Energie Autoriteit Suriname. Fränkel stelt dat met de benoeming van de gemengde tarievencommissie, de Energie Autoriteit Suriname werd gedesavoueerd.

Net als andere stroomproducenten wereldwijd maakt SPCS kosten en is het bedrijf afhankelijk van marktcondities om rendabel te blijven. “Al onze operaties moeten kostendekkend zijn en er moet een bepaalde winstmarge in zitten”, aldus Fränkel. De kostprijsberekening omvat kapitaalskosten voor investeringen in productie-installaties, zoals gebouwen, machines en onderhoud.

Alleen al in de thermische centrale heeft SPCS ongeveer 120 miljoen Amerikaanse dollar geïnvesteerd. Deze kosten moeten worden terugverdiend en zijn opgenomen in de kostprijs, samen met een winstmarge die momenteel rond 10 procent ligt, en de kosten voor operaties en onderhoud.

De grootste kostenpost voor de thermische centrale, goed voor 75 procent van de kostprijs, is brandstof. De brandstofkosten bedragen momenteel ongeveer 80 US dollar per vat. Hoewel SPCS een dochteronderneming is van Staatsolie, moet het bedrijf de brandstof tegen internationale marktprijzen inkopen bij de moedermaatschappij.

Op de olieprijs werd een premie van zeven US dollar per vat, door Staatsolie doorberekend aan al haar afnemers, inclusief de EBS. De premie wordt periodiek, aan de hand van markcondities bijgesteld; thans bedraagt zij 5 Amerikaanse dollar per vat. Daarnaast zijn er transportkosten die worden meegenomen in de prijs.Tijdens de onderhandelingen over de stroomtarieven rees discussie over de hoogte van de transportkosten van 2,50 US dollar per vat brandstof. De EBS Tarievencommissie vond dit bedrag te hoog, gezien het feit dat de brandstof via een pijpleiding van nog geen 150 meter van de raffinaderij naar de SPCS-centrale wordt gepompt.

Staatsolie verklaard, dat omwille van uniformiteit dezelfde transportkosten die bij leveringen aan EBS in rekening worden gebracht, ook van toepassing zijn op leveringen aan SPCS. De EBS Tarievencommissie was het hier niet mee eens, omdat de olie aan EBS per boot wordt geleverd, terwijl de olie voor SPCS via een pijpleiding wordt getransporteerd. Uiteindelijk werden de transportkosten na de onderhandelingen verlaagd van 2,50 naar 0,20 Amerikaanse dollar per vat.

Contract

De stroomleveranties aan de overheid, oftewel aan de EBS, vinden plaats op basis van een contract. Dit contract werd getekend toen Robert Ameerali vicepresident was. Inmiddels is hij adviseur van de EBS Tarievencommissie en kritisch over de zaken die in het contract zijn opgenomen.

Het contract …

...