Landen beloven ‘onwrikbare’ steun voor ICC

Tientallen landen hebben vrijdag hun “onwrikbare steun” uitgesproken voor het Internationaal Strafhof (ICC), een dag nadat de Amerikaanse president Donald Trump mogelijk verstrekkende economische sancties en reissancties had goedgekeurd voor het personeel van het hof.”Wij bevestigen onze voortdurende en onwrikbare steun voor de onafhankelijkheid, onpartijdigheid en integriteit van het ICC”, aldus een groep van bijna 80 landen in een gezamenlijke verklaring.”Het hof vervult een essentiële rol in het internationale rechtssysteem door ervoor te zorgen dat er verantwoording wordt afgelegd voor de ernstigste internationale misdaden en dat er gerechtigheid is voor de slachtoffers.”De 79 ondertekenaars kwamen uit alle delen van de wereld, maar vormen slechts ongeveer tweederde van de 125 lidstaten van het Permanente Hof voor de vervolging van oorlogsmisdaden, misdaden tegen de menselijkheid, genocide en misdaden van agressie.Onder de landen die akkoord gingen met de verklaring waren Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië. Onder de afwezigen waren Australië, Tsjechië, Hongarije en Italië.De Hongaarse premier Viktor Orban had eerder op vrijdag duidelijk gemaakt dat hij Trumps zet steunde. Dit viel samen met een bezoek aan Washington van de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, die door het ICC wordt gezocht vanwege de oorlog in Gaza.De sancties van Trump zijn gericht op mensen die meewerken aan onderzoeken van het ICC naar Amerikaanse burgers of bondgenoten van de VS, zoals Israël.”Het is tijd voor Hongarije om te herzien wat we doen in een internationale organisatie die onder Amerikaanse sancties staat! Er waait een nieuwe wind in de internationale politiek. We noemen het de Trump-tornado,” zei Orban op X.De Tsjechische en Italiaanse regeringen wilden nog geen commentaar geven op de vraag waarom zij de verklaring niet hebben ondertekend.’Verkeerd gereedschap’Het gastland van het Hof, Nederland, zei de sancties te betreuren en het werk van het ICC te blijven steunen.”We weten nog niet wat de precieze impact is, maar het zou het werk van de rechtbank op bepaalde gebieden heel moeilijk en misschien zelfs onmogelijk kunnen maken”, vertelde premier Dick Schoof aan verslaggevers.”We zullen er alles aan doen om ervoor te zorgen dat het hof zijn taken kan uitvoeren”, zei hij, eraan toevoegend dat hij nog niet met Trump over de sancties had gesproken.De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en andere EU-leiders zeiden dat Trump fout zat met zijn sancties tegen het ICC.”Sancties zijn het verkeerde instrument”, zei Scholz. “Ze brengen een instituut in gevaar dat ervoor moet zorgen dat de dictators van deze wereld niet zomaar mensen kunnen vervolgen en oorlogen kunnen beginnen, en dat is heel belangrijk.”Het ICC zelf veroordeelde de sancties en zei dat het “vastberaden achter zijn personeel staat en belooft gerechtigheid en hoop te blijven bieden aan miljoenen onschuldige slachtoffers van wreedheden overal ter wereld, in alle situaties waarmee het te maken krijgt.”Bevriezingen van vermogens, reisverbodenAmbtenaren van de rechtbank kwamen vrijdag in Den Haag bijeen om de gevolgen van de sancties te bespreken, vertelde een bron aan Reuters die anoniem wilde blijven.De Amerikaanse sancties omvatten het bevriezen van Amerikaanse tegoeden van de aangewezen personen en een verbod voor hen en hun families om de Verenigde Staten te bezoeken.Het was onduidelijk hoe snel de VS namen van gesanctioneerde personen bekend zou maken. Tijdens de eerste Trump-regering in 2020 legde Washington sancties op aan toenmalig aanklager Fatou Bensouda en een van haar belangrijkste medewerkers in het kader van het onderzoek van het ICC naar vermeende oorlogsmisdaden door Amerikaanse troepen in Afghanistan.De Verenigde Staten, China, Rusland en Israël zijn geen lid van het ICC.Trump ondertekende het uitvoerend bevel nadat Democraten in de Amerikaanse Senaat vorige week een door de Republikeinen geleide poging blokkeerden om wetgeving aan te nemen die sancties oplegt aan het tribunaal voor oorlogsmisdaden.Het hof heeft maatregelen genomen om het personeel te beschermen tegen mogelijke Amerikaanse sancties. Zo worden salarissen drie maanden vooruitbetaald en houdt het rekening met financiële beperkingen die het tribunaal voor oorlogsmisdaden in gevaar zouden kunnen brengen, zo vertelden bronnen vorige maand aan Reuters.In december waarschuwde de voorzitter van het hof, rechter Tomoko Akane, dat sancties “de werkzaamheden van het hof in alle situaties en gevallen snel zouden ondermijnen en het voortbestaan ervan in gevaar zouden brengen”.Rusland heeft ook het hof op de korrel genomen. In 2023 vaardigde het ICC een arrestatiebevel uit voor president Vladimir Putin, waarbij hij werd beschuldigd van de oorlogsmisdaad van het illegaal deporteren van honderden kinderen uit Oekraïne. Rusland heeft de toegang ontzegd aan ICC-hoofdaanklager Karim Khan en hem en twee ICC-rechters op de opsporingslijst geplaatst.

...