Del Castilho: Terugroepwet ongewenst, maar noodzakelijk

door

PARAMARIBO — DA’91-voorzitter, Angelic del Castilho, stelt dat een terugroepwet eigenlijk overbodig zou moeten zijn als de regels voor het lidmaatschap van De Nationale Assemblee (DNA) duidelijker waren en de parlementsvoorzitter actiever zou optreden om de integriteit van het college te waarborgen. Het gebrek aan ethiek in de Surinaamse politiek maakt zo’n wet echter noodzakelijk. Ze beschouwt het als een noodzakelijk kwaad.Dilemma

Del Castilho, die zich als sociaaldemocraat in een dilemma bevindt, gelooft in individuele vrijheid en een zich verdiepende democratie, wat politieke integriteit veronderstelt. Dit laatste ontbreekt echter grotendeels in de politiek. Ze zou geen voorstander zijn van een terugroepwet als er wel integriteit was, maar door het gebrek daaraan is zo’n voorziening nodig. Eigenlijk zou de verantwoordelijkheid voor het zuiver houden van de bezetting van het parlement bij de parlementsvoorzitter moeten liggen. Del Castilho pleit voor een einde aan het straffeloos handelen met het verkregen mandaat en het misbruiken van een DNA-positie voor zelfverrijking ten koste van de samenleving.Zetels zijn van partijen

Ze benadrukt dat zetels toegekend worden aan politieke organisaties, niet aan individuele kandidaten, zoals is vastgelegd in de artikelen 129 lid 3 en 7 van de Kiesregeling. Tijdens verkiezingen concurreren politieke organisaties om zetels in De Nationale Assemblee (DNA). Deze organisaties stellen kandidatenlijsten op en presenteren een verkiezingsprogramma met hun fundamentele voornemens, visie en beleidsideeën. Dit programma vormt de afspraak met de samenleving en de opdracht voor elke kandidaat. Daarnaast maken partijen hun beginselprogramma kenbaar, waaruit de kiezer de ideologie en waarden van de partij kan afleiden.Kiezers baseren hun keuze op deze informatie en stemmen op een partij en diens kandidaat. Wanneer een gekozen kandidaat zich vervolgens losmaakt van de partij en/of het programma, en zich aansluit bij een andere fractie of een eenmansfractie vormt, handelt diegene in strijd met de keuze van de kiezer. Volgens Del Castilho is de verkregen DNA-positie dan niet meer rechtmatig, omdat de kandidaat het volk bewust heeft misleid of opgelicht door anders te handelen dan afgesproken.Overlopen afwijzen

Del Castilho vindt dat het parlement het overlopen naar andere fracties of het vormen van een eenmansfractie niet zou moeten accepteren. De betreffende persoon stond immers niet op de goedgekeurde lijst van de fractie waar die zich bij aansluit. Ook een eenmansfractie zou niet toegestaan moeten worden, aangezien alleen politieke partijen zich registreren voor verkiezingen en de DNA is opgebouwd uit fracties van deze partijen. Het is volgens haar ook onacceptabel wanneer een DNA-lid een nieuwe partij opricht of aanhangt die niet aan de verkiezingen heeft deelgenomen en in het parlement blijft op basis van een zetel die op de kandidatenlijst van een andere politieke partij is verworven. De verantwoordelijkheid om dit te voorkomen ligt bij de DNA-voorzitter, vindt ze.Rol DNA-voorzitter

In al deze gevallen zou de betreffende persoon de DNA-zetel moeten teruggeven aan de partij en zich bij de volgende verkiezingen op eigen titel moeten verkiesbaar stellen. Dit acht Del Castilho correct en eerlijk.Ze bekritiseert het huidige wetsvoorstel over de terugroeping van DNA-leden, waarin geen verantwoordelijkheid wordt toegekend aan de DNA-voorzitter. Ook de suggestie dat een gekozen DNA-lid onbeperkt mag handelen met het verkregen mandaat wijst ze af. De keuze voor deze persoon is immers gebaseerd op diens aanwezigheid op de lijst van een bepaalde partij en diens programma en ideologie. Del Castilho betreurt het dat DNA-leden hun positie zien als een vrijbrief om te doen wat ze willen. Dit heeft volgens haar geleid tot het huidige wantrouwen van kiezers.Alertheid geboden

Del Castilho en haar partij vinden dat de samenleving behoefte heeft aan stabiliteit, voorspelbaarheid en transparantie in de politiek. Ze roept de samenleving op alert te zijn op nieuwe partijen met kandidaten die in het verleden zijn overgelopen, en op partijen die hun verkiezingsbeloften niet zijn nagekomen. De gang van zaken rondom het wetsvoorstel in het parlement is volgens haar tekenend voor de desillusie van de samenleving en de angst onder partijen dat gekozenen na 26 mei zullen zwichten voor geld.