‘Toezicht op politieke partijen zeer gebrekkig’

Tekst Ivan Cairo
PARAMARIBO — Er zijn duidelijke wettelijke bepalingen hoe een politieke partij moet zijn ingericht en moet functioneren, maar de controle en toezicht daarop zijn nog zeer gebrekkig. Dat kwam zaterdagavond naar voren tijdens een bijeenkomst van het Onafhankelijk Kiesbureau (OKB) met vertegenwoordigers van politieke partijen in de Ballroom van Royal Torarica.

OKB-voorzitter Samseerali Sheikh-Alibaks gaf een presentatie over de bevoegdheden en werkzaamheden van het kiesbureau. Rechtsgeleerde Hugo Fernandes Mendes bleef daarna stilstaan bij de rol van politieke partijen in het nieuwe kiesstelsel, het landelijke evenredigheidsstelsel.

“Politieke partijen moeten aan de wet voldoen vanwege hun dominante rol in de Surinaamse democratie”
Hugo Fernandes Mendes
Rol OKB uitbreiden
Fernandes Mendes stelde dat de constitutionele rol van een politieke organisatie – ‘vertegenwoordigers van het volk in het landsbestuur’ – is vastgelegd in de Grondwet. Echter, stelt hij: “erg veel politieke partijen” voldoen niet aan wat in de Grondwet, met name wat in artikel 53 staat. Er is groot gebrek aan transparantie over de interne werking en democratische processen in politieke partijen. Besturen geven nauwelijks rekenschap van hun handelingen aan de partijleden.
Vrijwel geen enkele politieke partij voldoet aan de wettelijke vereiste om elk jaar publiekelijk verslag te doen van de financiële positie van de organisatie. “Er is geen controle en toezicht op deze zaken”, aldus Fernandes Mendes.
Deze taken zouden door het OKB kunnen worden verricht, maar dan zal het eerst wettelijk die bevoegdheid moeten krijgen. “Politieke partijen moeten aan de wet voldoen vanwege hun dominante rol in de Surinaamse democratie”, benadrukte de inleider.
Liever op schrift dan digitaal
In zijn presentatie gaf Sheikh-Alibaks aan dat de kiezerslijsten op regelmatige basis digitaal worden bijgehouden door het OKB. Leden van dit instituut bezoeken de CBB-kantoren om te zien hoe de kiezerslijsten worden bijgewerkt en mutaties worden aangebracht. Hij legde uit dat de kiezerslijsten een uittreksel zijn van het ‘levende’ bevolkingsregister dat wordt bijgehouden door het Centraal Bureau voor Burgerzaken (CBB).
Ex-vicepresident Robert Ameerali, één van de aanwezigen zaterdagavond, zei dat het een betrouwbaarder systeem zou zijn als de kiezerslijsten periodiek als hard copy worden vastgelegd in plaats van digitaal. Tegenover de Ware Tijd verduidelijkte hij naderhand dat het werken met een “dode lijst” betrouwbaarder is dan digitaal.
“Wat op papier staat, kan beter worden gecontroleerd door belanghebbenden, zoals kiezers en politieke partijen”, vindt Ameerali. Hij voegde eraan toe dat digitaal gegevens, zoals verhuizingen, snel kunnen worden veranderd en pleit voor periodiek beschikbaar stellen van de kiezerslijsten op schrift in plaats van digitaal, zodat belanghebbenden makkelijk kunnen controleren.