2025 definitieve, aangepaste veroordeling of vrijspraak in rechtszaak CBvS

door

Het Hof van Justitie zal in 2025 definitief beslissen of de vijf verdachten in de zogenoemde Centrale Bank van Suriname (CBvS) rechtszaak wel of niet schuldig zijn. Zij staan terecht op verdenking de bank benadeeld te hebben, maar ook voor andere feiten die vallen onder de Anti-corruptiewet. Terwijl de verdachten voet bij stuk houden dat zij onschuldig zijn is het Openbaar Ministerie (OM) overtuigd van het tegendeel. Er komt hoe dan ook, of een definitief vonnis: veroordeling, aangapaste straf of mogelijk zelfs vrijspraak.

Tekst Wilfred Leeuwin

Beeld dWT archief

Na veroordeling in eerste aanleg zijn alle verdachten in hoger beroep gegaan. Deze rechtszaak bevindt zich nu in een finale fase bij het Hof. Op de zaak tegen toenmalig minister Gillmore Hoefdraad na heeft dit rechtscollege het onderzoek ter rechtszitting na het laatste woord van de verdachten aangehoord te hebben, afgesloten.

“Hier wordt het strafrecht als wapen gebruikt tegen beleidskeuzes; wat mij betreft is hier sprake van politieke vervolging” – Advocaat Murwin Dubois

Hoewel meer personen in beeld zijn gebracht worden er vijf vervolgd: Hoefdraad, ex-governor van de Centrale Bank van Suriname (CBvS) Robert van Trikt, zijn zakenpartner Ashween Angnoe die directeur is van het accountantskantoor Orion, de gewezen juridische directeur van de CBvS, Faranaz Hausil en de gewezen directeur van de Surinaamse Postspaarbank (SPSB) Ginmardo Kromosoeto.

Deze laatste staat overigens met andere verdachten ook terecht in een andere spraakmakende rechtszaak: die van de SPSB. Volgens advocaat Murwin Dubois die deel uitmaakt van de verdediging van Hoefdraad, Hausil en Kromosoeto, staat het Hof voor de uitdaging recht te doen aan de rechtspraak in Suriname.

Verwijzend naar het verloop en het verweer van de verdediging komt de kwestie rond de Centrale Bank al helemaal niet in aanmerking voor een strafvervolging. “Hier wordt het strafrecht als wapen gebruikt tegen beleidskeuzes; wat mij betreft is hier sprake van politieke vervolging”, zegt de advocaat.

Hij mist een behoorlijk evenwicht tussen de aanklachten van het OM en het verweer van de verdediging. “Het OM houdt het slechts op het verwerpen van het verweer zonder inhoudelijk daarop in te gaan, terwijl er gedurende de periode dat deze rechtszaak gaande is zich tal van politieke en maatschapelijke ontwikkelingen hebben voorgedaan die van invloed zijn op het proces.”

Meten met twee maten

De opvatting van Dubois dat het een politiek proces is vindt zijn grondslag in onder andere het standpunt van Interpol die dat bij het verzoek van het OM om Hoefdraad op te sporen, heeft vastgesteld. “Op politiek gebied zijn gevallen bekend waar handelingen zijn en nog worden gepleegd binnen het overheidsbeleid die identiek zijn aan waarvoor de verdachten terecht staan, zonder dat in alle gevallen een rechtsproces is gestart. Waar dat wel is gebeurd, is dat zonder aanhoudingen en heeft het er alle schijn van dat de strafrechtelijke onderzoeken op een blinde politieke muur stuiten.”

We kennen allemaal gevallen New Surfin, het Sabaku project, het Italiaanse avontuur van de regering en de kwestie bij de Surinaamse Luchtvaartmaatschappij. “Wat maakt het verschil tussen Van Trikt en de gewezen SLM-directeur Paul de Haan, die de vermogens bestanddelen van het luchtvaartbedrijf heeft opgenomen in een inkrimpingsbeleid en die voor een appel en een ei van de hand heeft gedaan. Ik constateer dus simpelweg rechtsongelijkheid in bestuurlijke beleidskeuzes. Bij Hoefdraad is een politiek precedent geschapen waar we heel voorzichtig mee moeten zijn”, zegt Dubois.

Deze rechtszaak, heeft om haar complexiteit, zeker in het geval van Hoefdraad voor verwarring gezorgd in de samenleving. In deze laatste editie van de krant in 2024, worden de hoofdzakelijke ontwikkelingen in deze rechtszaak samengevat.

Aanhoudingen

Na aanhoudende geruchten over malversaties bij de CBvS, komt minister van Financiën Hoefdraad op 21 januari 2020 met onthullende en bevestigende mededelingen naar het parlement, over handelingen die governor Van Trikt zou hebben gepleegd. Hij wordt ontslagen en op 28 januari wordt bij de procureur-generaal een officiële klacht tegen hem ingediend. Intussen blijkt ook dat bijkans 100 miljoen US dollar aan kasreserve van lokale banken bij de Centrale Bank zonder hun medeweten is gebruikt.

Minister Hoefdraad wordt in het parlement hierover hard aangepakt en overleeft een motie van wantrouwen van de oppositie. Op 6 februari 2020 wordt Van Trikt aangehouden. Enkele dagen daarna wordt zijn zakenpartner Angnoe opgepakt.

Het Openbaar Ministerie merkt Hoefdraad ook als verdachte aan, maar zijn vervolging wordt gestuit door het parlement, gedomineerd door zijn partij de NDP, dat hem niet in staat van beschuldiging stelt. Op 14 juli wordt de derde verdachte, Hausil aangehouden en op 13 augustus Kromosoeto.

Tegen hem liep toen al een onderzoeking rond de SPSB. Het nieuwe parlement dat na de verkiezing van 25 mei 2020 was aangetreden stelt Hoefdraad alsnog in staat van beschuldiging.

“Zoals het er uit ziet, wacht het Hof van Justitie de sluiting van het onderzoek ter …